La cultura metalúrgica del hierro en el Pirineo durante la Edad Media [Erdi Aroko burdin metalgintza usadioa Pirinioetan]

Laburpena

XIX.mendearen bukaera arte Pirinioetan burdina egiteko erredukzio prozesu zuzena mantendu zen. Lurralde horretan, burdina behe eta ireki labeetan lortzen zen uraren indarraren laguntzarekin. Liburuetan aipatzen den moduan, «kataluniako labea», «kataluinako prozesua» edo «kataluniako farga» da berezko prozesu honen izena. Azkeneko urteetan jasotako emaitza arkeologikoen bidez posible da esatea Pirinioetan labe bera, neurri txikiagoekin, uraren indarraren erabilpena baino zarragoa dela; hots, burdina «eskuz» egiten zen garaikoa. Fase horretako kronologia IX. eta XIV. mendeen bitartean datatu da.