Izen sintagmaren egitura determinazioaren arabera

  • Juan José Zubiri Lujambio Nafarroako Unibertsitate Publikoa [Spain]

Abstract

The main aim of this piece of research is to open new working possibilities for traditional noun-phrase analysis, since certain expressions from the spoken (and also written) language are not duly covered by the usual descriptions and rules laid out for the noun phrase in the Basque language. The suggestion is principally based on the observation of two variables: first of all, the behaviour of the determiners in the noun phrase is detected; and second, the order of the parts making up this noun phrase is checked. Basing ourselves on these two variables, the following classification is proposed: 1) traditional sintagmas, 2) split sintagmas, and 3) sintagmas with altered part order. Special attention is paid in the present article to the last two types. In the case of split sintagmas, the part which shifts from its position of origin moves the determiner of the entire sintagma in so doing. More than one determiner exists, therefore, in this type of sintagma (something which classical analysis has been unable to explain satisfactorily). In the other kind of sintagma, however, there is a shift in the parts which go to make up the sintagma, but only one determiner appears and not two as in the type just described, leading us to postulate the existence of another type of sintagmas which are different from the previous one.

##about.statistics##

29
Download data is not yet available.

References

AÑIBARRO, P.A. (1970): Gramática Bascongada. Escrita hacia 1820 y plublicada ahora por primera vez, (Villasantek paratutako azpititulua), Donostia.

ARTIAGOITIA, X. (1998): "Determinatzaile Sintagmaren Hipotesia Euskal Gramatikan", Uztaro, 27, UEU, 33-61.

ASTARLOA, P. P. de (1883): Discursos Filosóficos sobre la Lengua Primitiva ó Gramática y Análisis Razonada de la Euskara ó Bascuence, Bilbo.

AZKUE, R.M. (1891): Euskal-Izkindea, Astui-ko Jose-n moldegintzan, Bilbo.

AZKUE, R.M. (1969 [1923]): Morfología vasca, La Gran Enciclopedia Vasca, Bilbo.

CAMINO, I. (1997): Aezkoako euskararen azterketa dialektologikoa, Nafarroako Gobernua, Hezkuntza eta Kultura Departamendua, Donostia.

CAMPION, A. (1977 [1884]): Gramática de los Cuatro Dialectos Literarios de la Lengua Euskara, Gran Enciclopedia Vasca, Bilbo.

DARRIGOL aita (1827): Dissertation Critique et Apologétique sur la Langue Basque, DuhartFauveten inprimategia, Baiona.

EGUZKITZA, A. (1993): "Adnominals in the Grammar of Basque", in HUALDE, J.I./ORTIZ DE URBINA, J. (argit.): Generative Studies in Basque Linguistics, John Benjamins, Amsterdam, 163-187. https://doi.org/10.1075/cilt.105.07egu

EGUZKITZA, A. (1997): "Kasuak eta postposizioak: deklinabidea eta posposiziobidea", Hizpide, 40, 39-52.

EUSKALTZAINDIA (1985): Euskal Gramatika. Lehen urratsak, Euskaltzaindia, Iruñea.

EUSKALTZAINDIA (1991): Euskal Gramatika. Lehen urratsak I, Euskaltzaindia, Bilbo.

EUSKALTZAINDIA (1993): Euskal Gramatika Laburra: Perpaus Bakuna, Euskaltzaindia, Bilbo.

GAMINDE, I. (1990): "Nafarroako barietate batzutako perpaus denborazkoez", FLV, 56, 165-204.

GARZIA, J. (1997): Joskera lantegi, IVAP-HAEE (Herri Arduratzailearen Euskal Erakundea), Zarautz.

GAVEL, H./LACOMBE, G. (1929): Grammaire Basque, Imprimerie du "Courrier", 9, Rue Jacques-Lafitte, Baiona.

GEZE, L. (1873): Eléments de Grammaire Basque, Baiona.

GOENAGA, P. (1980 [1978]): Gramatika bideetan, Erein, Donostia. Lehenbiziko argitalpena 1978koa izan zen.

GOENAGA, P. (1991): "Izen sintagmaren egituraz" in LAKARRA, J. A. (argit.), Memoriae L. Mitxelena Magistri Sacrum, Gipuzkoako Foru Aldundia, ASJU Gehigarria, XIV, Donostia, 847-865.

HIDALGO, B (1996): "Euskal joskeraren mito kaltegarriak (I)", Hizpide, 35, XIV, 39-51.

IRIGOIEN, A. (1992): "Baten, batetan/batean, izen syntagma mugagabeak", FLV, 59, 45-54.

LAFITTE, P. (1987 [1944]): Grammaire basque (Navarro-Labourdin Littéraire), Elkar, Donostia,

LARDIZABAL, F.I. (1856): Gramática Vascongada, Ignacio Ramón Barojaren inprimategian argitaratua, Donostia.

LARRAMENDI, M. (1979 [1729]): El impossible Vencido. Arte de la lengua Bascongada, facsimil eran berrargitaratua, Hordago, Donostia.

MITXELENA, K. (1964): Textos Arcaicos Vascos, Minotauro, Madrid.

MITXELENA, K. (1987-): Orotariko Euskal Hiztegia, Euskaltzaindia, Bilbo.

N'DIAYE, G. (1970): Structure du dialecte basque de Maya, Mouton, The Hague, Paris.

OSA, E. (1990): Euskararen hitzordena, komunikazio zereginaren arauera, E.H.U.ko Argitarapen Zerbitzua, Bilbo.

POUVREAU, S. (1978 [1892]): Les petites Oeuvres de Pouvreau, Hordago, Lur, Euskal klasikoak, Donostia. 1892ko edizioa Vinsonek argatiaratua da.

REBUSCHI, G. (1984): Structure de l' ennonce en basque, SELAF, Paris.

SALABURU, P. (1987): "IS-ren mugimendua", in SALABURU, P. (zuz.): Sintaxi arazoak, Donostiako Udako VI. ikastaroak, EHUko Argitalpen Zerbitzua, Donostia, 65-79.

SALABURU, P. (1991): "Euskal perpausa: zenbait ohar sintaxi eta mintzagai egiturez", in LAKARRA, J.A. (edit.): Memoriae L. Mitxelena Magistri Sacrum, Gipuzkoako Foru Aldundia, 927-946.

SARASOLA, I. (1996): Euskal hiztegia, Kutxa Gizarte- eta Kultur Fundazioa, Donostia.

SCHUCHARDT, H. (1949 [1923]): Primitiae Linguae Vasconum, Cologia Trilingüe de la Universidad-CSIC.

TRASK, R. L. (1983): "Euskal izen sintagmaren egituraz" in BATZUK, Piarres Lafitte-ri omenaldia, Iker-2, Euskaltzaindia, Bilbo.

TXILLARDEGI (1978): Euskal gramatika, Ediciones Vascas, Bilbao

VAN EYS, (1883): Outlines of Basque Grammar, Trüber-ek argitara emana Londresen.

VILLASANTE, L. (1978): Estudios de sintaxis vasca, Franciscana de Aránzazu, Oñati (Gipuzkoa).

ZABALA, I./ODRIOZOLA, J. C. (1992): Idazkera Teknikoa-Izen Sintagma, E.H.U.ko Argitarapen Zerbitzua, Bilbo.

ZABALA, I./ODRIOZOLA, J. C. (1994): "'Adjektiboen' eta 'adberbioen' arteko muga zehatzik eza", ASJU, XXVIII- 2, 525-541.

ZABALA, I. (1999): "Izen Sintagma konplexuak: adjektiboen eta izenlagunen segidak", in ODRIOZOLA, J. C. (koord.): Zenbait gai euskara teknikoaren inguruan, EHUko Argitarapen Zerbitzua, Bilbo.

ZUBIRI, J.J. (1997): Izen sintagmaren eta kasuen jabekuntza eta garapena hiru urte arte (Goizuetako bi haur euskaldun elebakaren jarraipena). Doktorego tesi argitaragabea. Gasteiz.

Published
2000-12-31
How to Cite
Zubiri Lujambio, J. J. (2000). Izen sintagmaren egitura determinazioaren arabera. Fontes Linguae Vasconum, (85), 367-403. https://doi.org/10.35462/flv85.2