Aspectos de la formación del Vocabulario Pomier y su relación con el Diccionario Trilingüe: hápax, supuestas voces septentrionales y segundas documentaciones

Palabras clave: Vocabulario Pomier, Diccionario Trilingüe, hápax, fuentes septentrionales, postlarramendiano

Resumen

Analizando hápax, potenciales fuentes septentrionales y segundos testimonios del Vocabulario Pomier (VP), concluimos que en la mayoría el VP es deudor del DT y debe datarse tras 1745 y no entre 1729-1745. Además de adoptar términos del DT de la tradición septentrional y meridional y creaciones de Larramendi, el VP añade préstamos más recientes y nuevos derivados a partir de sufijos y bases del DT. Por otra parte, rechaza algunas creaciones del DT y voces y variantes recogidas de otros dialectos, sustituyéndolas por otras de su habla o de la Provincia. Se trata de un proyecto inacabado de vocabulario guipuzcoano que busca corregir y completar el DT, concebido para el conjunto de la lengua.

Estadísticas

96
La descarga de datos todavía no está disponible.

Referencias

Altuna, P. (1967). Larramendiren iztegi berria. Euskera, 12, 139-300.

Altuna, P. (1982). Mendibururen idazlan argitaragabeak. Euskaltzaindia; Mensajero.

Altuna, P. & Lakarra, J.A. (1990). Manuel Larramendi. Euskal Testuak. Euskaltzaindia; Gobierno Vasco; Diputación Foral de Gipuzkoa.

Azkue, R.M. (1969). Diccionario vasco-español-francés. La Gran Enciclopedia Vasca. (Obra original publicada en 1905-1906)

Bilbao, G. (1991). Larramendiren garaikide bat: Zenbait xehetasun Joanes Etxeberri Sarakoaz. ASJU, 25(3), 751-768. https://doi.org/10.1387/asju.8249

Bilbao, G. (2022). Arnaut Oihenarten «Kobla berriak». Lan inprimatuen edizioak eta aleak banaka ezagutu eta aztertu beharraz, XVII. mendeko euskarazko poema aurkitu berrien karietara. ASJU, 56(2), 1-76. https://doi.org/10.1387/asju.24095

Bilbao, G., Gómez-López, R., Lakarra, J.A., Manterola, J., Mounole, C. & Urgell, B. (2020). Lazarraga Eskuizkribuaren edizioa eta azterketa: I. Sarrera, gramatika, hiztegia eta adizkitegia; II. Testua. UPV/EHU.

Euskara Institutua. (2013). Euskal klasikoen corpusa (EKC). UPV/EHU. https://www.ehu.eus/ehg/kc/

Fernández de Gobeo, N. (2021). Reseña: Ricardo Gómez-López & Josu M. Zulaika. (2020). El Vocabulario Pomier. Edición y estudio de un diccionario manuscrito anónimo euskera-español. Bilbao: UPV/EHU. FLV, 131, 199-203. https://doi.org/10.35462/flv131.9

Floristán, J.M. (1993). Conflictos fronterizos, espionaje y vascuence a finales del siglo XVI: 20 documentos inéditos. Fontes Linguae Vasconum, 63, 177–219. https://doi.org/10.35462/flv63.1

Gómez, R. & Zulaika, J. (2020a). El Vocabulario Pomier: edición y estudio de un diccionario manuscrito anónimo euskera-español. UPV/EHU.

Gómez, R. & Zulaika, J. (2020b). Pomier hiztegiaren datazio arazoez. In I. Camino, X. Artiagoitia, I. Epelde & K. Ulibarri (eds.), Eibartik Zuberoara euskalkietan barrena. Koldo Zuazori gorazarre (pp. 277-294). UPV/EHU.

Iruretagoiena, H. (2023). Izenak sortzeko atzizkiak eta literatur hizkuntzaren historia: Ubillosen Dotrina eta Lubieta eta Pomier hiztegiak. ASJU, 56(2), 193-218. https://doi.org/10.1387/asju.24099

Lafon, R. (1980), Le système du verbe basque au XVIe siècle. Elkar. (Obra original publicada en 1943)

Lakarra, J.A. (1985a). Larramendiren hiztegigintzaren inguruan. ASJU, 19(1), 9-50. https://doi.org/10.1387/asju.7671

Lakarra, J.A. (1985b). Literatur gipuzkerarantz: Larramendiren Azkoitiko Sermoia (1737). ASJU, 19, 235-81. https://doi.org/10.1387/asju.7685

Lakarra, J.A. (1986). Burgosko 1747ko dotrina: I. testua eta oharrak. ASJU, 20(2), 533-594. https://doi.org/10.1387/asju.7785

Lakarra, J.A. (1987). Burgosko 1747ko dotrina: II. facsimilea eta hiztegia. ASJU, 21(1), 277-317. https://doi.org/10.1387/asju.7839

Lakarra, J.A. (1991). Testukritika eta hiztegiak: Harriet eta Larramendi. In J.A. Lakarra & I. Ruiz-Arzalluz (eds.), Memoriae L. Mitxelena Magistri Sacrum (pp. 217-258). Diputación Foral de Gipuzkoa.

Lakarra, J.A. (2017). XVIII. mendeko hiztegigintzaren etorkiez. UEU. “Tesis inédita de la UPV/EHU de 1993”

Lakarra, J.A. (1994). Harrieten Gramatikako hiztegiak (1741), ASJU, 28(1), 1-178. https://doi.org/10.1387/asju.8583

Lakarra, J.A. (1997). Euskararen historia eta filologia: arazo zahar, bide berri. ASJU, 33, 493-568.

Lakarra, J.A. (2004). Juan Perez Lazarragakoaren eskuizkribua (XVI. mendea). Diputación Foral de Gipuzkoa; Edilán-Ars Libris.

Lakarra, J.A. (2009). Adabakiak /h/-aren balio etimologikoaz. ASJU, 43, 565-596. https://doi.org/10.1387/asju.1736

Lakarra, J.A. (2015). Hiru hasperen haboro. In M.J. Ezeizabarrena & R. Gómez (eds.), Eridenen du zerzaz kontenta. Sailkideen omenaldia H. Knörr irakasleari (1947-2008) (pp. 349-378). UPV/EHU.

Lakarra, J.A. (2022). Jator(ri), aitor(tu), ilhor(tu), bihur(tu): filologia ala hil. In I. Igartua & J.A. Cid (eds.), Tu voz en muchas voces. Escritos en homenaje a Jon Juaristi (pp. 401-460). UPV/EHU.

Lakarra, J.A. (2023). Asuntzioko Sermoi egile-, toki- eta urtegabea: Larramendiren testu berri ezezaguna [Loiola 14.08.1740]. Euskera, 68(1), 111-203. https://doi.org/10.59866/eia.v1i68.255

Lakarra, J.A. (en preparación a). Las haches del Vocabulario Pomier [Manuscrito]. UPV/EHU.

Lakarra, J.A. (en preparación b). Kontzepzioko Sermoia: Larramendiren originalaren kopia berantiarra? Euskera.

Lakarra, J.A. & Urgell, B. (1988). Lécluseren Hiztegia. Euskalaritzaren Historiarako lanabesak II. ASJU, 22(1), 99-213.

Larramendi, M. (1979). El imposible vencido. Arte de la lengua bascongada. Hordago. (Obra original publicada en 1729)

Larramendi, M. (1745). Diccionario Trilingüe del castellano, bascuence y latín. Bartholomè Riesgo y Montero.

Larramendi, M. (1969). Corografía de Guipúzcoa (J.I. Tellechea, ed.). Sociedad Guipuzcoana de Ediciones y Publicaciones. (Obra original c. 1754)

Larramendi, M. (1983). Sobre los Fueros de Guipúzcoa (J.I. Tellechea, ed.). Sociedad Guipuzcoana de Ediciones y Publicaciones. (Obra original c. 1756-58)

Larramendi, M. (1973). Autobiografía y otros escritos (J.I. Tellechea, ed.). Sociedad Guipuzcoana de Ediciones y Publicaciones. (Obra original c. 1766)

Mitxelena, K. (1970). Estudio sobre las fuentes del diccionario de Azkue. Centro de Estudios Históricos de Vizcaya. (Obra original 1965)

Mitxelena, K. (2011). Fonética histórica vasca. In J.A. Lakarra & I. Ruiz-Arzalluz (eds.), Luis Michelena. Obras completas: VI. UPV/EHU; Diputación Foral de Gipuzkoa. (Obra original publicada en 1961; 2a ed. aumentada en 1977)

Mitxelena, K. (2011). Apellidos vascos. In J.A. Lakarra & I. Ruiz (eds.), Luis Michelena. Obras completas: IX (pp. 1-235). UPV/EHU; Diputación Foral de Gipuzkoa. (Obra original publicada en 1953)

Mitxelena, K. (2011). Aurkezpena: I. Sarasola, Hauta-lanerako euskal hiztegia. A-Aurten. In J.A. Lakarra & I. Ruiz (eds.), Luis Michelena. Obras completas: X (pp. 83-99). UPV/EHU; Diputación Foral de Gipuzkoa. (Obra original publicada en 1984)

Mitxelena, K. & Sarasola, I. (2023). Diccionario general vasco - Orotariko euskal hiztegia. Euskaltzaindia. (Obra original publicada en 1987-2005). https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&task=bilaketa&Itemid=1694&lang=eu

Requejo, V. (1729). Thesaurus hispanolatinus utriusque linguae verbis et phrasibus abundans. Olim a P. Bartholomaeo Bravo e Societate Iesu inventus; postea a P. Petro de Salas ex eadem Societate locupletatus. Salmanticae, ex Typo-graphia Eugenij Garcia de Honorato. An. MDCCXXIX.

Sarasola, I. (1982). Gaurko euskara idatziaren maiztasun-hiztegia. Caja de Ahorros Provincial de Guipúzcoa.

Sarasola, I. (1986). Larramendiren eraginaz eta. ASJU, 20, 203-215. https://doi.org/10.1387/asju.7729

Sarasola, I. (1997). Euskal hitz altxorraz. ASJU, 31(2), 617-642. https://doi.org/10.1387/asju.8701

Satrústegui, J.M. (1993). Relectura de los textos vascos de espionaje del siglo XVI. Fontes Linguae Vasconum, 64, 443–475. https://doi.org/10.35462/flv64.6

Urgell, B. (1997). Estudios en torno a la historia de la lexicografía vasca. ASJU, 31, 643-685. https://doi.org/10.1387/asju.8703

Urgell, B. (2000). Larramendiren Hiztegi Hirukoitzaren osagaiez [Tesis inédita]. UPV/EHU.

Urgell, B. (2001). Euskal formen aurkezpena Larramendiren hiztegian. ASJU, 35, 107-183. https://doi.org/10.1387/asju.8819

Urgell, B. (2002a). Etimología y creación léxica en el diccionario vasco del P. Larramendi (1745). In M.A. Esparza, B. Fernández Salgado & H.-J. Niederehe (eds.), Actas del III Congreso Internacional de la Sociedad Española de Historiografía Lingüística (pp. 989-1000). Helmut Buske.

Urgell, B. (2002b). Hiztegi Hirukoitzaren kanpoko eta barruko historiaz. In X. Artiagoitia, P. Goenaga & J.A. Lakarra (eds.), Erramu boneta. Festschrift for Rudolf P. G. de Rijk (pp. 629-649). UPV/EHU.

Urgell, B. (2002c). Larramendiren Hiztegi Hirukoitzaren Eranskina: saio bat hiztegigintzaren testukritikaz. Diputación Foral de Gipuzkoa.

Urgell, B. (2003). Eratorpena Larramendiren hiztegian (I): Eratorbideen analisia. ASJU, 37, 203-260. https://doi.org/10.1387/asju.8861

Urgell, B. (2004). Etimologia eta neologia Larramendiren H. Hirukoitzean (1745). Lapurdum, 9, 299-310. https://doi.org/10.4000/lapurdum.882

Urgell, B. (2008). Maileguak Larramendiren hiztegian. FLV, 107, 5–44. https://doi.org/10.35462/flv107.1

Urgell, B. (2009). Martin Harrieten hiztegiak: Eraketari buruzko zenbait berri. ASJU, 43(1/2), 873–889. https://doi.org/10.1387/asju.1772

Urgell, B. (2018). Lehen Euskara Modernoa. In J. Gorrochategui, I. Igartua & J.A. Lakarra (eds.), Euskararen historia (pp. 543-657). Gobierno Vasco.

Publicado
2024-12-30
Cómo citar
Lakarra, J. A. (2024). Aspectos de la formación del Vocabulario Pomier y su relación con el Diccionario Trilingüe: hápax, supuestas voces septentrionales y segundas documentaciones. Fontes Linguae Vasconum, (138), 443-561. https://doi.org/10.35462/flv138.5