Luzaideko hizkuntz bariazioa [La variación lingüística en Luzaide/Valcarlos]

  • Ekaitz Santazilia UPNA/NUP [España]
Palabras clave: variación lingüística, sociolingüística, corpus lingüístico, bajo-navarro

Resumen

En Luzaide/Valcarlos conviven tres generaciones que han conocido situaciones sociolingüísticas diversas. Les hemos realizado el mismo cuestionario preciso a hablantes de las tres generaciones (reparando en el léxico, la morfología nominal, la morfología verbal y la sintaxis), para medir la variación con respecto a los parámetros de sexo y –sobre todo– edad. En este trabajo realizado desde el punto de vista de la dialectología sociolingüística, hemos querido dar cuenta de la repercusión que la frontera política, la pérdida del idioma y el modo de vida de los hablantes tiene en la forma de la lengua. Teniendo en mente las divergencias de hablante a hablante en el sistema, hemos tomado en consideración parámetros empleados en sociolingüística, además de la geografía cartesiana empleada en la dialectología tradicional para marcar la división dialectal, en busca de otros factores sociales. A modo de apéndice, hemos incluido una serie de rasgos fonológicos con el fin de que queden documentados, en tanto que son interesantes sujetos de futuros estudios.

Estadísticas

52
La descarga de datos todavía no está disponible.

Referencias

AUER, P., 1998, "Dialect Levelling and the Standard Varieties in Europe", Folia Linguistica, XXXII, 1-2. 1-9. orr. https://doi.org/10.1515/flin.1998.32.1-2.1

AUER, P. & F. HINSKENS, 1996, "The convergence and divergence of dialects in Europe. New and not so new developments in an old area", in U. AMMON, K., J. MATTHEIER & P. H. NELDE (arg.), Sociolinguistica, International Yearbook of European Sociolinguistics, 10, Tübingen, Max Niemeyer Verlag, 1-30. orr. https://doi.org/10.1515/9783110245158.1

AURREKOETXEA, G., 2003, "Euskalkiak estandarraren uholdepean (Arratiako kasua)", in Egile anitz, Ahozkotasuna aztergai, Mendebalde Kultura Alkartea, 167-177. orr.

AURREKOETXEA, G., 2004, "Estandar eta dialektoen arteko bateratze-joerak (ikuspuntu teorikotik begirada bat)", Uztaro, 50, 45-57. orr.

AURREKOETXEA, G., 2006, "Hizkuntza estandarraren eta dialektoen bateratze joerak", in LAKARRA, J. & J. I. HUALDE (arg.), 2006, Studies in Basque and Historical Linguistics in Memory of R. L. Trask. R. L. Trasken oroitzapenetan ikerketak euskalaritzaz eta hizkuntzalaritza historikoaz, ASJU, XL, 1-2, 133-160. orr.

AURREKOETXEA, G., 2008, "Bariazio soziolinguistikoa Dimako euskaran", Euskalingua, 12. on-line: http://www.mendebalde.com [kontsulta: 2009-03-04]. 17-26. orr.

AURREKOETXEA, G. & J. L. ORMAETXEA, 2006, " 'Euskararen Atlas Sozio-Geolinguistikoa' ikerketa proiektua", Euskalingua, 9. on line: http://www.mendebalde.com [kontsulta: 2009-03-04] 157-163. orr.

BELLMANN, G., 1998, "Between Base Dialect and Standard Language", Folia Linguistica, XX - XII, 1-2, Berlin, Mouton de Gruyter, 23-34. orr. https://doi.org/10.1515/flin.1998.32.1-2.23

CAMPBELL, L., 20042 [1998], Historical linguistics. An Introduction, Edinburgh, Edinburgh University Press.

COATES, J., 20043 [1986], Women, Men and Language. A Sociolinguistic Account of Gender Differences in Language, Harlow, Pearson Education.

ETXEGOIEN, J. C. "Xamar", 2001, Orekan. Herri eta hizkuntzen ekologiaz, Iruña, Pamiela.

KAMINO, P. & P. SALABERRI, 2006, "Luzaideko eta Ondarrolako hiru gutun", FLV, 101, 95-108. orr.

KAMINO, P. & P. SALABERRI,, 2007, Luzaideko Euskararen Hiztegia, Mendaur bilduma III, Iruñea, Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia.

LAKARRA, J., 1997, "Euskararen historia eta filologia: arazo zahar, bide berri", ASJU, XXXI: 2, Donostia.

OIHARTZABAL, B., 1993, "Euskara batuari Iparraldetik behatuz", Jakin, 76, 79-89. orr.

ORMAETXEA, J. L., 2008, "Otxandioko hizkera: adinaren araberako bariazioa", FLV, XL:108, Iruña, Nafarroako Gobernua, 249-262. orr. https://doi.org/10.35462/flv108.2

ROMAINE, S., 2004, "Variation in Language and Gender", in HOLMES J. & M. MEYERHOFF, The Handbook of Language and Gender, Oxford, Blackwell publishing.

SALABERRI, P., 2000, "Luzaideko euskara, Mezkirizkoaren eta Aezkoakoaren argitan", in K. ZUAZO (arg.), Dialektologia gaiak, Gasteiz, Arabako Foru Aldundia, 223-259. orr.

SALABERRI, P. & P. KAMINO, 2001, "Aditz trinkoen orainaldiko formak Luzaideko euskaran", FLV, XXXVIII: 101, Iruña, Nafarroako Gobernua, 193-202. orr.

SANTAZILIA, E., 2006. "Nor-Nori, Nor-Nork eta Nor-Nori-Nork sailetako hirugarren pertsona pluralaren morfemaren aldaerak Joaquín Lizarraga Elkanokoaren aditzean". Eskuizkribu argitaragabea. On line: http://artxiker.ccsd.cnrs.fr/artxibo-00101704/eu/

SATRUSTEGI, J. M., 1981, "Xukako aditz joskera Luzaideko mintzairan", in EUSKALTZAINDIA (arg.), Euskalarien nazioarteko jardunaldiak, Iker-1, Bilbo, Euskaltzaindia, 343-354. orr.

TRASK, R. L., 1996, Historical linguistics, New York, Arnold.

VIDEGAIN, X., 1995, "Euskalkiak eta batua erakaskuntzan Iparraldean behin betiko testua", in R. LÓPEZ et al., Eusko Ikaskuntzaren XII. Kongresua: Vitoria-Gasteiz 1993. Euskal Ikaskuntzak hezkuntza sarean, Donostia, Eusko Ikaskuntza, 318-319. orr.

ZUAZO, K., 2003, Euskalkiak Herriaren lekukoak, Eztabaida bilduma 005, Donostia, Elkar.

Publicado
2009-12-31
Cómo citar
Santazilia, E. (2009). Luzaideko hizkuntz bariazioa [La variación lingüística en Luzaide/Valcarlos]. Fontes Linguae Vasconum, (111), 219-248. https://doi.org/10.35462/flv111.2