Hego-nafarreraren egituraz

Iñaki Camino

doi:10.35462/flv94.3

Iñaki Camino Euskal Herriko Unibertsitatea eta «Julio Urkixo» Euskal Filologia Mintegia [España]

Resumen

Analizamos en este artículo las hablas navarras meridionales que Bonaparte denominó «alto-navarro meridional» y las comparamos con otras de valles situados al norte de Pamplona. Detallamos las características más específicas de lo que hemos denominado «navarro meridional», ofreciendo una visión distinta de la del príncipe Bonaparte. Hemos comparado sus distintas variedades internas y ofrecemos una subdivisión diferente a la de Bonaparte, para terminar concluyendo que el «navarro meridional» no es, como se pensaba hasta ahora un dialecto, sino un subdialecto de lo que actualmente se denomina «dialecto navarro».

Estadísticas

69

La descarga de datos todavía no está disponible.

Referencias

Dialektologia orokorra

BALL, M. J. (arg.), 1988, The use of Welsh, Multilingual Matters LTD, Clevedon-Philadelphia.

CAMPBELL, L., 1985, "Areal linguistics and its implications for historical linguistics", in J. Fisiak (arg.), Proceedings of the Sixth International Conference of Historical Linguistics, Benjamins, Amsterdam, 25-51. https://doi.org/10.1075/cilt.34.05cam

COLMAN, F., 1988, "What is in a name?", in J. Fisiak (arg.), Historical Dialectology. Regional and Social, Mouton de Gruyter, Berlin-New York-Amsterdam, 111-137. https://doi.org/10.1515/9783110848137.111

FERNÁNDEZ REI, F., 1985, "Áreas lingüísticas do galego actual", in Actes. XVI congrés internacional de lingüística & filologia romàniques, Palma de Mallorca, 7-12 d'abril de 1980, tom II, secció I, Moll, Palma de Mallorca, 485-498.

LÓPEZ EIRE, A. & MÉNDEZ DOSUNA, J., 1980, "El problema de los dialectos dóricos y noroccidentales", Emerita 48, 15-30. https://doi.org/10.3989/emerita.1980.v48.i1.836

PETERS, H., 1988, "On the state and possible aims of Middle English word geography", in J. Fisiak (arg.), Historical Dialectology. Regional and Social, Mouton de Gruyter, BerlinNew York-Amsterdam, 397-416. https://doi.org/10.1515/9783110848137.397

ZAMORA VICENTE, A., 1989 [1960], Dialectología española, 2. argit., Gredos, Madril.

Euskal dialektologia

ARAKAMA, J., 1994, "Uharte-Arakilgo dotrina", ASJU 28/2, 569-613.

ARTOLA, K., 1992, "Hegoaldeko goi-nafarreraren azentua dela-ta (hurbiltze saiakera)", FLV 60, 187-227.

CAMINO, I., 1983, "Nafarrera garaia" in Euskal Dialektologiaren Hastapenak, UEU, Iruñea, 199-228.

CAMINO, I., 1987, "Goi nafarrera", in Euskal Dialektologiaren Hastapenak, 2. argit., UEU, Iruñea, 189-263.

CAMINO, I., 1997, Aezkoako euskararen azterketa dialektologikoa, Nafarroako Gobernua, Iruñea.

CAMINO, I., 1999, "Goñerriko hizkera (I)", ASJU 33/1, 1-74.

CAMINO, I., 2000, "Goñerriko hizkera (II)", ASJU 34/1, 137-196.

CAMINO, I., 2001, "Goñerriko hizkera (III)", ASJU 35/2, 66 or.

ERDOZIA, J. L., 2001, Sakana erdialdeko euskara, Nafarroako Gobernua, Iruñea.

GAMINDE, I., 1994, "Plentzia aldeko euskararen zenbait ezaugarri morfosintaktiko", in R., Gómez & J. A. Lakarra (arg.), Euskal Dialektologiako Kongresua. Donostia, 1991ko irailak 2-6, ASJU-ren gehigarriak 28, Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia, 547-551.

GAMINDE, I., 1998, "Nafarroako azentu ereduen sailkapena", in I. Camino (arg.), Nafarroako hizkerak, UEU, Bilbo, 23-48.

GÓMEZ, R. & SAINZ, K., 1995, "On the origin of the finite forms of the Basque verb", in J. I. Uhalde, J. A. Lakarra & L. Trask (arg.), Towards a history of the Basque language, Benjamins, Amsterdam, 235-274. https://doi.org/10.1075/cilt.131.10gom

IBARRA, O., 1995a, Ultzamako hizkera. Inguruko euskalkiekiko harremanak, Nafarroako Gobernua, Iruñea.

IBARRA, O., 1995b, "Cispamplonés" hizkeraren inguruan", ASJU 29/1, 267-318.

IBARRA, O., 2000, Erroibarko eta Esteribarko hizkera, NUP, Iruñea.

INTZA, D., 1957, "Larraun eta bere euskalkia", Euskera 2, 91-105. https://doi.org/10.1007/BF02206910

IÑIGO, P., SALABERRI, P. & ZUBIRI, J. J., 1995, "-Ki aditz atzizkiaren gainean", FLV 69, 243-295.

IRIZAR, P., 1985, "Aparición y desaparición de las formas verbales en -ako-, -eko- en el altonavarro meridional", Hizkuntza eta literatura 4, Eusko Ikaskuntza, Donostia, 257-290.

JIMENO JURÍO, J. M. & SALABERRI ZARATIEGI, P., 1994, Toponimia de la cuenca de Pamplona. Pamplona/Iruña, Euskaltzaindia, Bilbo.

KEREJETA, M. J., 1991, "Notas sobre las poesías premiadas en Pamplona en 1609 y 1610", in J. A. Lakarra (arg.), Memoriae L. Mitxelena Magistri Sacrum, ASJU-ren gehigarriak 14, Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia, 161-183.

MELERO, M. & MÚGICA, M., 1994, "Propuesta para un análisis morfológico y léxico de la toponimia vasca", FLV 67, 439-449.

MONTOYA, E., 2002, Zugarramurdiko eta Urdazubiko euskara, EHU-ko tesi argitaragabea.

OÑEDERRA, M. L., 1990, Euskal fonologia: palatalizazioa. Asimilazioa eta hots sinbolismoa, EHU, Leioa.

PAGOLA, R. M., 1992, "Euskara eta euskalkiak lehen eta orain", in Euskalki literarioak, Labayru, Bilbo, 35-59.

PAGOLA, R. M., 1994, "Nafarroako hizkerak", in R. Gómez & J. A. Lakarra (arg.), Euskal dialektologiako kongresua, Donostia, 1991ko iraila 2-6, ASJU-ren gehigarriak 28, Gipuzkoako Foru Al dundia, Donostia, 255-296.

SALABERRI ZARATIEGI, P., 1994, Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez, Euskaltzaindia, Bilbo.

SALABERRI ZARATIEGI, P., 1996, "Amenduxen olerkiaz. Oharrak", FLV 71, 87-97.

SALABERRI ZARATIEGI, P., 2002, "Acerca del euskera de Pamplona y sus alrededores", in A. García-Sanz Marcotegui (arg.), La comarca de Pamplona. Territorio, economía, sociedad e historia, Iruñerriko Mankomunitatea, Iruñea, 225-241.

SALABERRI ZARATIEGI, P. & KAMINO KAMINONDO, P., 2001, "Hitz eratorriak Luzaideko hizkeran", FLV 86, 67-86.

SOLÍS, G., 1993, "Lizarragako euskararen azterketa", FLV 62, 95-123.

URGELL, B., 1991, "Axular eta Larramendi", ASJU 25/3, 901-928.

ZUAZO, K., 1998a, "Euskalkiak, gaur", FLV 78, 191-233.

ZUAZO, K., 1998b, "Nafarroako euskal hizkerak", in I. Camino (arg.), Nafarroako hizkerak, UEU, Bilbo, 1-22.

ZUAZO, K., 1999, "Baigorriko euskara kokatzeari buruz", Lapurdum 4, 247-277.

Corpusa

APAT-ECHEBARNE, A. [A. Irigarai], 1974, Una geografía diacrónica del euskara en Navarra, Ediciones y libros, Iruñea.

APEZETXEA, J., 1979, "Tratado sobre el matrimonio, de Joaquín de Lizarraga (año 1872) (II)", FLV 31, 71-90.

APEZETXEA, J., 1982, "Tratado sobre el matrimonio, de Joaquín de Lizarraga (año 1872) (IV)", FLV 40, 523-538.

ARRAIZA, J., 1988, "Ibero. Viacrucis en vascuence del siglo XIX", FLV 51, 143-154.

ARTOLA, K., 1985, "Ezkabarteko euskara, Iruñeko Udal dermioaren ondokoa, Celedonia Zenoz andrearen ahotan", in Hizkuntza eta literatura 4, Eusko Ikaskuntza, Donostia, 95-112.

ARTOLA, K., 2001, "Olaizko euskal eskuizkribuak", FLV 88, 485-519.

BERIAIN, J., 1980 [1621], Tratado de como se ha de oyr missa, Hordago, Donostia.

BERIAIN, J., 1626, Doctrina Christioarena Euscaras, Iruñea. Ikus R. M. Pagolaren arg., Enseiukarrean 11, 15-69, 1995.

BONAPARTE, L. L., 1872, Études sur les trois dialectes basques des vallées d'Aezcoa, de Salazar et de Roncal, tels qu'ils sont parlés à Aribe, à Jaurrieta et à Vidangoz, Londres.

CAMINO, I. & LAKARRA, J. A., 1993, "Beriain osatuz", ASJU 27/3, 1029-1048.

DÍEZ DE ULZURRUN, P., 1960, "El catecismo manuscrito de Maquirriain de 1828", Euskera 5, 377-403.

ELIZALDE, F., 1735, Apezendaco dotrina christiana uscaras, Alfonso Burguete alarguneran echean, Iruñea. Ikus orain FLV 65, 41-65, 1994 eta R. M. Pagolaren arg., Enseiukarrean 10, 17-63, 1994.

ESTORNÉS LASA, J., 1984, "Mendigatxa'k Azkueri kartak, 1902-1916", FLV 43, 55-127.

ESTORNÉS LASA, J., 1985, "Zoilo'ren uzta. La cosecha de Zoilo", FLV 45, 31-93.

ETXAIDE, A. M., 1989, El euskera en Navarra: encuestas lingüísticas (1965-1967), Eusko Ikaskuntza, Donostia.

ETXANIZ, P., 1999, "Dikazteluko sermoia", FLV 82, 483-499. https://doi.org/10.1093/jaoac/82.2.499

GAMINDE, I., 1986, "Esteribarreko aditzak", FLV 48, 183-203. https://doi.org/10.1007/BF00309081

HARITSCHELHAR, J., 1970, L'oeuvre poètique de Pierre Topet-Etchahun, Euskaltzaindia, Bilbo.

IBARRA, O., 1997, "Erroko testu argitaragabe bat eta beste batzuen iruzkina", FLV 75, 265-282.

IRIGARAI, A., 1932, "Un acta de ayuntamiento en lengua vasca", RIEV 23, 565-568.

IRIZAR, P., 1992, Morfología del verbo auxiliar alto navarro meridional, Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia, Iruñea.

LACOMBE, G., 1971-2, "Notes sur le basque des Aldudes. Noms de maisons, mots et récits populaires", AEF 24, 25-44.

LAKARRA, J. A., 1981, "Barrutiaren edizio kritiko baterako", ASJU 15, 121-156.

LEKUONA, M., 1973, "Textos vascos del siglo XVIII, en Tierra de Estella", FLV 15, 369-390.

LOS ARCOS, J. L., 1974, "Glosas en dialecto navarro al Guero de Axular", FLV 16, 39-83.

ONDARRA, F., 1980, "Catecismo del siglo XVIII en vascuence de Uterga (Valdizarbe)", FLV 35-36, 173-221.

ONDARRA, F., 1981, "Primer sermón en vascuence navarro (1729)", FLV 38, 147-173.

ONDARRA, F., 1982a, "Materiales para un estudio comparativo del vascuence de Elcano, Puente la Reina, Olza y Goñi", FLV 39, 133-228.

ONDARRA, F., 1982b, "Textos en vascuence navarro de Baztán, Nuin y Urdazubi", FLV 40, 387-401.

ONDARRA, F., 1991, "Goñerrin aurkitutako beste sei testu", FLV 57, 131-168.

ONDARRA, F.-, 1993a, "Goñerrin aurkitutako testuak (IX)", ASJU 27/1, 299-320.

ONDARRA, F., 1993b, "Hemezortzigarren mendeko bertsoak", FLV 64, 531-553.

ONDARRA, F., 1996, "Juan Martin de Ibero (1729-1783), Izuko parrokuaren testuak (I)", ASJU 30/2, 645-702.

ONDARRA, F., 1998, "Juan Martin de Ibero (1729-1783), Izuko parrokuaren testuak (II)", ASJU 32/1, 231-309.

OROZ ARIZCUREN, F. J., 1980, "Vicisitudes de un Padrenuestro en vasco en el siglo XVII", ASJU 14, 1-23.

PAGOLA, R. M., ALKIZA, E., BEOLA, A., IRIBAR, I. & IRIBAR, J. J., 1996, Bonaparte ondareko eskuizkribuak. Hegoaldeko goi-nafarrera, Deustuko Unibertsitatea, Bilbo.

PAGOLA, R. M., IRIBAR, I. & IRIBAR, J. J., 1997, Bonaparte ondareko eskuizkribuak. Zaraitzera, Deustuko Unibertsitatea, Bilbo.

PEILLEN, Tx., 1985, Allande Elixagarai ligiarraren ixtoriak, Haranburu, Donostia.

SARAGUETA, P., 1982-3, "Mezkirizko etxe barnea", AEF 31, 31-48.

SARASOLA, I., 1983, "Contribución al estudio y edición de textos antiguos vascos", ASJU 17, 69-212.

SATRUSTEGI, J. M., 1984, "El edicto eclesiástico de 1750 en versión vasca de la cuenca de Pamplona", ASJU 18/1, 41-51.

SATRUSTEGI, J. M., 1987a, Euskal Testu Zaharrak I, Euskaltzaindia, Iruñea.

SATRUSTEGI, J. M., 1987b, "Zugarramurdiko euskararen lekukoak XIX. mendean", ASJU 21/1, 81-104.

SATRUSTEGI, J. M., 2002, "Ukar Itzarbeibarko doktrina (1865)", FLV 89, 149-167.

ULAYAR, E., 1987, "Juan Miguel Gastesiren bi "mayatzeko Illabetia: Mariaren Illabetia" (Marie Santisimeren Devocioa) 1850-1854", FLV 49, 53-63.