Etxarri-Aranazko dotrina. Sakana ekialdearekiko alderaketa

  • José Luis Erdozia Mauleón Ertainetako irakaslea [España]

Resumen

En el año 1869, el Príncipe Bonaparte publicó un cuadro del euskara, clasificándolo en ocho dialectos y veinticinco subdialectos. En dicha clasificación tuvieron gran importancia las doctrinas traducidas a diferentes hablas, que le fueron enviadas por sus colaboradores, y entre dichas traducciones se encuentran las de Uharte-Arakil y Etxarri-Aranatz, que se convirtieron en puntos de referencia: del subdialecto de Arakil, dentro del dialecto Alto-Navarro Septentrional la primera; del subdialecto navarro, dentro del dialecto Guipuzcoano la segunda, junto con la Burunda. La primera doctrina, la de Uharte, refleja correctamente el habla de dicha localidad, así como la de sus alrededores; pero no así la segunda, puesto que con frecuencia evita u olvida las particularidades del habla local para en su lugar servirse de formas guipuzcoanas. En la parte final del artículo se analizan los sermones del vecino valle de Araquil, publicados recientemente por D. José María Satrustegi.

Estadísticas

28
La descarga de datos todavía no está disponible.

Referencias

ARAKAMA, Josemari: Uharte-Arakilgo dotrina, ASJU-ren gehigarriak, 28-2 zb., 1994.

DEUSTUKO UNIBERTSITATEA: Bonaparte ondareko eskuizkribuak, Gipuzkera 5, 1993, 2957-2993 Iparraldeko Goi-Nafarrera 2, 1995, 600-633).

DIEZ DE ULZURRUN, Pedro: El catecismo manuscrito de Maquirriain de 1828, Euskera V, 1960, 377-403.

ERDOZIA, Jose Luis: Bitoriano Huiziren "Manual de Gramática Bascongada", FLV 82, 523-533. 1999.

ERDOZIA, Jose Luis: Erizkizundi Irukoitza Sakana erdialdean, FLV 83, 53-72. 2000.

GAMINDE, Iñaki: Aditz Etikoa, AEK, 1984.

GAMINDE, Iñaki: Aditza: Ipar Goi Nafarreraz, UEU, 1985.

HUALDE, J.I.: Basque Phonology, 1991.

INZA, Dámaso: Napa'roko aditz-laguntzalea zuketazko esakeran, Euskera II-III, 1920-1921.

IRIZAR, Pedro: Morfología del verbo auxiliar guipuzcoano, Euskaltzaindia, 1991.

IRIZAR, Pedro: Morfología del verbo auxiliar alto navarro meridional, G.N. y Euskaltzaindia, 1992.

KARASATORRE, R; ERDOZIA, J.L.; ULAIAR, E.: Etxarri-Aranatzko euskara eta Arañaz Elkarteko hiztegia, Altaffaylla, 1991.

KARASATORRE, Rafael: Barranca-Burunda, 1993.

MITXELENA, Koldo: Fonética Histórica Vasca, ASJU-ren gehigarriak, 1985.

MARTINEZ MORENTIN: Sermoiak, F.L.V. 15, 1973, 369-390.

MELERO, M.; MUGICA, M.: Nafarroako euskara, CD-ROM, 1997.

NAFARROAKO GOBERNUA: Nafarroako euskaldunen mintzoak I-II, Euskalerria Irratia, 1990.

ONDARRA, Francisco: Catecismo del siglo XVIII en vascuence de Uterga, F.L.V. 35-36, 1973).

OÑEDERRA, L.: Euskal Fonologia. Palatalizazio asimilazioa eta hots sinbolismoa, EHU, 1990.

PAGOLA, Rosa Miren et alii : Euskalki literarioak, 1992.

SATRUSTEGI, J.M.: Arakil aldeko euskara, F.L.V. 81, 343-358, 1999.

SATRUSTEGI, J.M.: Textos dialectales de documentos religiosos vascos, F.L.V. 48, 1986, 289-314.

UEU: Euskal dialektologiaren hastapenak, 1987 (EDH).

URQUIJO, J. de: Cartas escritas por L.L. Bonaparte a algunos de sus colaboradores, RIEV II, 1908-1910.

ZUAZO, Koldo: Burundako hizkera, ASJU, 28, 297-364, 1994.

ZUAZO, Koldo: Euskalkiak gaur, F.L.V. 78, 191-234, 1998.

Publicado
2001-04-30
Cómo citar
Erdozia Mauleón, J. L. (2001). Etxarri-Aranazko dotrina. Sakana ekialdearekiko alderaketa. Fontes Linguae Vasconum, (86), 87-110. https://doi.org/10.35462/flv86.6
Sección
Artículos