Aizkibelen Euzkeratik erderara biurtzeko itztegia: eskuizkributik argitalpenera [Aizkibel’s Euzkeratik erderara biurtzeko itztegia: from manuscript to publication]

  • Ekaitz Santazilia UPV-EHU/UPNA-NUP [Spain]
Keywords: Aizkibel, Basque-Spanish Dictionary, lexicography, manuscript

Abstract

In the world of Basque studies, we rarely have the opportunity to compare the published version and the manuscript of a text: in the case of Aizkibel’s Basque-Spanish Dictionary, however, we do. In this article, we compare the manuscript and the version published after the death of the author. Concerning the manuscript, we show that it is the source of the publication and, after dating it, we express our doubts regarding its authorship. We have extracted the most remarkable differences between the publication and the manuscript, in terms of both form and content, and seek a potential justification. Finally, having observed that there are even differences between copies of the publication itself, we investigate the number of editions and try to explain these differences, describing the chronology of the printing and distribution of the dictionary.

##about.statistics##

64
Download data is not yet available.

References

AIZKIBEL, J. F., 1883-4. Diccionario Basco-Español titulado euskeratik erderara biurtzeko itztegia. Casa Editorial de Eusebio López: Tolosa. Berrargitalpen faksimilea: 1989, Gestingraf: Bilbo. On line Sancho el Sabio Fundazioan: <http://archinet.fsancho-sa bio.es/archinet/main.asp?IdObj=2337212&idOD=2337212&opc=DGT&tem=&desglose=1&showImg=1 > [kontsulta: 2011-01-18].

AGIRRE [Aguirre], A., 1983. "Reseña Histórica. José Francisco Aizkibel Epelde (1798-1865)" Cuadernos de Sección: Hizkuntza eta Literatura 2. 237-288. On line Euskomedian: <http://hedatuz.euskomedia.org/70/1/02237288.pdf> [kontsulta: 2011-01-18].

ARANBARRI, F., s. d. "Aizkibelen Hiztegia". UPV-EHUko eskuizkribua.

BECERRO DE BENGOA, R., 1885. "Renacimiento de la lengua bascongada. Obras editadas por D. Eusebio López. Diccionario Basco-Español de Aizkibel.-Gramática Euskara de Don A. Campión." Euskal-Erria XII. 481-487.

CAMPION, A., 1884. Gramática de los Cuatro Dialectos Literarios de la Lengua Éuskara. Casa Editorial de Eusebio López: Tolosa. Berrargitalpen faksimilea: 1977, La Gran Enciclopedia Vasca. On line: <http://www.archive.org/details/gramticadeloscu00campgoog> [kontsulta: 2011-01-19].

CUBERO, J., s.d. "Aizkibelen Euzkeratik Erderara Biurtzeko Itztegia-ren deskribapena. UPVEHUko eskuizkribua.

ELOSEGI [Elósegui], J., 1979. "Algo sobre José Francisco de Aizquibel (1798-1865)" in Homenaje A D. Julio Urquijo e Ybarra, I. Número extraordinario del BRSVAP. Museo de San Telmo: Donostia. 181-196.

GARATE, J., 1947-8. "Apuntes acerca de José-Francisco Aizkibel" Eusko-Yakintza 1:5-6. 525-539 eta 2:1. 23-36. Euskal Museoa: Baiona.

GARATE, J., 1962, "Nuevos datos acerca de Aizkibel" Euskera 7. 75-120.

GARATE, J., 1968. "El segundo trabajo de Aizkibel" Euskera 13. 119-125.

GARMENDIA, J., 1994. "Un inédito de Aizquibel" Euskera 39. 487-499.

GARRIGA, G., 1952. "Un manuscrito incógnito de Aizkibel" Boletín Americano de Estudios Vascos 11. Ekin: Buenos Aires. 238-240.

GÓMEZ, R., 2008. "Berriz Aizkibelen Euskera eskuizkribuaz: edizioa eta iturriak" ASJU XLII: 1. 333-380. Zirriborroa on line Artxikerren: <http://artxiker.ccsd.cnrs.fr/docs/00/50/71/21/PDF/Gomez2008-Aizkibel-edizioa.pdf >[kontsulta: 2011-01-18].

GÓMEZ, R., 2009. "Las ideas lingüísticas de José Francisco Aizkibel: el manuscrito Euskera" in V. Gaviño Rodríguez (arg.), Las ideas y realidades lingüísticas en los siglos XVIII y XIX. Universidad de Cádiz: Cadiz. 261-277. Zirriborroa on line Artxikerren: <http://halshs.archives ouvertes.fr/docs/00/18/66/91/PDF/Gomez2007-Aizkibel.pdf> [kontsulta: 2011-01-18].

HUMBOLDT, W. VON, 1817. Berichtigungen und Zusätze zum ersten Abschnitte des zweyten Bandes des Mithridates über die Cantabrische oder Baskische Sprache. Berlin: Vossische Buchhandlung. On line: <http://books.google.es/books?id=3oECAAAAQAAJ&dq=mithridates&hl=en&pg=PR1#v=onepage&q&f=false> [kontsulta: 2011-02-10].

HUMBOLDT, W. VON, 1921. Prüfung der Untersuchungen über die Urbewohner Hispaniens vermittelst der Vaskischen Sprache. F. Dümmler: Berlin. On line: <http://books.google.com/books?id=8 q k Q A A A A I A A J & d q = P r % C 3 % B C f u n g % 2 0 d e r % 2 0 U n t e r suchungen%20%C3%BCber%20die%20Urbewohner%20Hispaniens%20vermittelst%er%20Vaskischen%20Sprache&hl=es&pg=PR1#v=onepage&q&f=false> [kontsul ta: 2011-05-26].

IZENGABEA, 1882. "Variedades Euskaras" Euskal-Erria VI. Apirila-Ekaina. 57-61.

IZENGABEA, 1882. "Noticias bibliográficas y literarias" Euskal-Erria VII. Uztaila-Abendua. 221-226.

LARRAMENDI, M., 1745. Diccionario trilingüe del castellano, bascuence y latin. Bartholomé Riesgo y Montero: Donostia. Berrargitalpen faksimilea: 1984, Txertoa. On line Memoria Digital Vascan: <http://www.memoriadigitalvasca.es/handle/10357/1773> [kontsulta: 2011-01-20].

MANTEROLA, J., 1883. "Noticias bibliográficas y literarias" Euskal-Erria IX. Bigarren seihilekoa. 447-448.

MARTÍNEZ DE SOUSA, J. 2003. "La forma gráfica de los diccionarios". On line: <http://www.martinezdesousa.net/formadiccio.pdf> [kontsulta: 2011-02-22].

SARASOLA, I., 2002. "Euskal hiztegigintzaren historiarako oharrak: Añibarro, Iztueta, eta Aizkibelen hiztegiez, eta Azkueren hiztegigintzaz", in X. Artiagoitia, P. Goenaga & J. A. Lakarra (arg.), Erramu Boneta. Festschrift for Rudolf P. G. de Rijk. ASJUren gehigarriak XLIV. UPV/EHU: Bilbo.

SATRUSTEGI [Satrústegui], J. M., 1977. "Un documento de José Francisco de Aizquibel sobre la lengua vasca" ASJU XI. 129-154.

SATRUSTEGI [Satrústegui], J. M., 1979a. "Aizkibel euskara batuaren aitzindari" Euskera 24. 153-158.

SATRUSTEGI [Satrústegui], J. M., 1979b. "¿Cuál es el Paradero de los Originales de Aizkibel?" Boletín Americano de Estudios Vascos 30. Ekin: Buenos Aires.

URRUTIA, E., 1924. "Biografia: José Francisco de Aizkibel" Euskalerriaren Alde. 307-308.

URKIXO [Urquijo], J., 1933. "Introducción a la versión española de las "Correcciones y adiciones" de Humboldt, al Mithridates de Adelung" RIEV 243. 323-498.

Published
2011-12-31
How to Cite
Santazilia, E. (2011). Aizkibelen Euzkeratik erderara biurtzeko itztegia: eskuizkributik argitalpenera [Aizkibel’s Euzkeratik erderara biurtzeko itztegia: from manuscript to publication]. Fontes Linguae Vasconum, (113), 203-238. https://doi.org/10.35462/flv113.6