Murillo el Fruto: XIV. gizaldiko agiria [Murillo el Fruto: a 14th-century document]

Keywords: language border, toponym, anthroponym, Navarrese Ribera, Basque language

Abstract

This paper analyzes onomastic data consisting of toponyms and anthroponyms that were drawn from a booklet recently discovered in the GNA. The document is written in (Castilian) Spanish with a number of particular features, and it is of relevance to us because it suggests that basque was still in use in the High Riberan locality at the time of writing. The document moreover allows us to identify some of the characteristics of the extinct local variety, in addition to being helpful in explaining the etymology of some toponyms and establishing a more adequate normativization of these. Some spellings, coupled with the transparency of the place and person names found in the booklet, clearly indicate that basque was in use in Murillo at the time of writing. We have made an attempt to set the onomastic data found in the document in context, namely by relating them to names from the nearby area that were previously known to us.

##about.statistics##

78
Download data is not yet available.

References

Agud, M. eta Mitxelena, K., 1958, N. Landuchio. Dictionarium Linguae Cantabricae (1562), Donostia, Gipuzkoako Aldundia, Julio Urkixo Mintegiaren argitalpenak.

Barandiaran, J. M., 1974, «Materiales para un estudio del Pueblo Vasco en Liguinaga», 154-244, Bilbo, La Gran Enciclopedia Vasca, «Obras Completas» 4.

Carrasco, J., 1973, La Población de Navarra en el siglo XIV, Iruñea, Universidad de Navarra.

Carrasco, J., (zuz.), 1990etik aitzina, Acta Vectigalia Regni Navarrae: documentos financieros para el estudio de la Hacienda Real de Navarra. Serie I, Comptos reales, registros, Iruñea, Nafarroako Gobernua.

Ciérbide, R., 1970, «El Romance Navarro Antiguo (resumen). Onomástica medieval navarra (Siglos x al xv. Estudio realizado sobre documentos originales)», FLV, 6, 269-370.

Ciérbide, R., eta Herrero, G., 1985, «Toponimia de la comarca de la Oliva», CEEN, 46, 5-85.

Ciérbide, R., 1986, «Toponimia de la comarca de la Oliva. II parte», CEEN, 47, 91-164.

Felones, R., 1982, «Contribución al estudio de la iglesia navarra del siglo XIII: el libro del rediezmo de 1268 (II). Transcripción e índices», PV, 166/167, 623-713.

García Arias, X. Ll., 2005, Toponimia asturiana. El porqué de los nombres de nuestros pueblos, Oviedo, La Nueva España.

García Larragueta, S., 1957, El Gran Priorado de la Orden de San Juan de Jerusalén. Siglos XII-XIII, Iruñea, Nafarroako Foru Aldundia, Institución Príncipe de Viana.

Goñi, J., 1997, Colección Diplomática de la Catedral de Pamplona. 829-1243, Iruñea, Nafarroako Gobernua.

Iribarren, J. M., 1984, Vocabulario navarro, Iruñea, Nafarroako Foru Erkidegoa, Hezkuntza eta Kultura Saila, Institución Príncipe de Viana. R. Ollaquindiak prestatu bigarren argitaraldi handitua.

Jimeno Jurio, J. M., 1968, Documentos Medievales Artajonenses (1070-1312), Iruñea, Nafarroako Foru Aldundia, Institución Príncipe de Viana.

Jimeno Jurio, J. M., 1970, «El libro rubro de Iranzu», PV, 120-121, 221-269.

Jimeno Jurio, J. M. (zuz.), 1997, Nafarroako Toponimia eta Mapagintza / Toponimia y Cartografía de Navarra. Caparroso - Carcastillo - Mélida - Murillo el Cuende - Murillo el Fruto – Santacara (NTEM), Iruñea, Nafarroako Gobernua, 41. zk.

Jimeno Jurio, J. M. eta Salaberri, P., 1998, Artajona. Toponimia Vasca / Artaxoa. Euskal Toponimia, Lizarra, Altaffaylla Kultur Taldea - Nafarroako Gobernua - Sociedad de Corralizas y Electra de Artajona.

Kamino, P. eta Salaberri, P., 2007, Luzaideko Euskararen Hiztegia, Iruñea - Bilbo, Nafarroako Gobernua - Euskaltzaindia, «Mendaur bilduma» 3.

Martín Duque, A., 1983, Documentación Medieval de Leire (siglos IX a XII), Iruñea, Nafarroako Foru Aldundia, Institución Príncipe de Viana.

Mitxelena, K., 1977, Fonética Histórica Vasca, Donostia, Julio Urkixo Mintegia – Gipuzkoako Aldundia, bigarren argitaraldia.

Mitxelena, K., 1987-2005, Diccionario General Vasco / Orotariko Euskal Hiztegia (OEH), Bilbo, Desclée De Brouwer - Euskaltzaindia - Mensajero.

Mitxelena, K., 1997, Apellidos vascos, Donostia, Txertoa.

Munita, A., 1984, Libro Becerro del Monasterio de Santa María de la Oliva (Navarra): Colección Documental (1132-1500), Donostia, Eusko Ikaskuntza, «Fuentes documentales medievales del País Vasco» 74.

Nieto Ballester, E., 2005, «Sobre el origen latino-románico de riojano-navarro yasa y vasco jasa”, FLV, 100, 661-667.

Palay, S., 1991, Dictionnaire du Béarnais et du Gascon modernes, Paris, CNRS éditions, hirugarren argitaraldi osatua.

Salaberri, P., 1994, Eslaba aldeko euskararen azterketa toponimiaren bidez, Bilbo, Euskaltzaindia, «Onomasticon Vasconiae» 11.

Salaberri, P., 1997, «Euskal toponimiaz mintzo (Nafarroakoaz bereziki)», FLV, 74, 7-39.

Salaberri, P., 1998, «Arabako mugako nafar hizkeren inguruan», in: I. Camino (arg.), Nafarroako Hizkerak, 49-87, Bilbo, UEU.

Salaberri, P., 2003, Euskal Deiturategia: Patronimia, Bilbo, UEU.

Salaberri, P., 2009, Izen ttipiak euskaraz, Bilbo, Euskaltzaindia, «Onomasticon Vasconiae» 26.

Salaberri, P., 2010, «Gallipienzo / Galipentzu», Euskera, 55.1, 351 -359.

Salaberri, P., 2011, «Sobre el sufijo occidental -ika y otras cuestiones de toponimia vasca», FLV, 113, 139 -176.

Salaberri, P., 2013, «Topónimos alaveses de base antroponímica terminados en -iz , -ez y -ona / -oa», Lapurdum, 17, 201-220. https://doi.org/10.4000/lapurdum.2445

Salaberri, P. eta Salaberri, I., 2014, «A descriptive analysis of Basque hypocoristics», FLV, 117, 187-211.

Zabalo, J., 1972, El Registro de Comptos de Navarra de 1280, Iruñea, Nafarroako Foru Aldundia, Institución Príncipe de Viana.

Published
2015-12-21
How to Cite
Salaberri Zaratiegi, P. (2015). Murillo el Fruto: XIV. gizaldiko agiria [Murillo el Fruto: a 14th-century document]. Fontes Linguae Vasconum, (120), 407-432. https://doi.org/10.35462/flv120.6