Olaibarko aldaeraren inguruan

(Bigarren erdia: erdialdeko herriak)

  • Koldo Artola Kortajarena Donostiako Aranzadi Zientzi Elkartea - Etnografia Saila [Espainia]
Gako-hitzak: Hego-nafarrera: Olaibarko aldaera (Odietako hegoaldeko herriak, Ezkabarteko Anotz eta Olaibarko Olaitz), euskara, dialektologia

Laburpena

Olaibarko hau Louis-Lucien Bonaparte euskalariak, Iruñe ondoko Atarrabia herria hegoaldeko mugatzat harturik, Ezkaba menditik iparraldera, Ezkabarte, Olaibar eta Odieta izeneko ibarrek osatzen duten esparrua aintzat hartuz jo zuen aldaeratzat, beste gainerakoekin batera (Erro, Auritz, Artze eta Elkano deiturikoekin) cispamplonés deitu zuen azpieuskalkiaren bosgarrena osatuz, hori guztia, jakina denez, hegoaldeko goi-nafarrera deitu ere zuen euskalkiaren barruan kokatuz. Lan honetara, azpitituluan aipatzen denez, aldaerari dagozkion erdialde eta hegoaldeko zenbait herritan duela hogeita hamabost, ia berrogei urte, bildu genituen grabazioetatik ateratako hainbat testu ekarri dugu.

Estatistikak

85
##plugins.generic.usageStats.noStats##

Erreferentziak

Aranzadi Zientzia Elkartea - Etnologia Mintegia (1983 eta 1990). Euskalerriko Atlas Etnolinguistikoa (EAEL, I eta II). Donostia: Aranzadi.

Artola, K. (1985). Ezkabarteko euskara, Iruñeko udal dermioaren ondokoa, Celedonia Zenoz andrearen ahotan. In Aingeru Irigaray-ri omenaldia (95-112. or.). Donostia: Eusko Ikaskuntza. (Cuadernos de Sección. Hizkuntza eta Literatura, 4).

Artola, K. (2001). Olaizko euskal izkribuak. FLV, 81, 485-519.

Artola, K. (2014). Ziorditik Uztarrozeraino, Nafarroan, euskararen hegoaldeko mugetan barrena, 1983an. Donostia: Aranzadi Zientzia Elkartea. (Munibe, 34. gehigarria).

Artola, K. (2019). Olaibarko aldaeraren inguruan. Lehen erdia: iparraldeko herriak. FLV, 127, 249-313.

Azkue, R. M. de (1969). Diccionario vasco-español-francés (repr. facsímil). Bilbo: La Gran Enciclopedia Vasca.

Bonaparte, L. L. (1863). Carte des sept provinces basques montrant la délimitation actuelle de l’euscara et sa division en dialectes, sous-dialectes et variétés. Londres: Stanford’s Geographical Establishment.

Díez de Ulzurrun, P. (1960). El catecismo manuscrito de Maquirriain de 1828. Euskera, 5, 377-403.

Intza’r, D. (1926). Esaera-zarrak, Euskera, 7(3-4), 3-16.

Izagirre, K. (1966). Ultzamako euskeraren gai batzuk. BRSVAP, 22, 403-467.

Izeta, M. (1996). Baztango hiztegia. Iruñea: Nafarroako Gobernua.

Pagola, R. M., Alkiza, E., Beola, A., Iribar, I. & Iribar, J. J. (1996). Bonaparte ondareko eskuizkribuak. Hegoaldeko goi-nafarrera. Bilbo: Deustuko Unibertsitatea

(Deiker), Euskal Ikaskuntzen Institutua.

Satrustegi, J. M. (1987). Euskal testu zaharrak I. Iruñea: Euskaltzaindia.

Satrustegi, J. M. (2000). Olaibarko euskal bertso papera. FLV, 84, 277-287.

Urabayen, L. de, (1922 [1969]). Otro tipo particularista. El habitante del valle de Ezcabarte. RIEV, 13, 38-52.

Yrizar, P. de (1992). Morfología del verbo auxiliar alto navarro meridional. Iruñea: Euskaltzaindia.

Argitaratuta
2019-11-27