Leitzako hizkera adierazkorra: biraoak

Bittorio Lizarraga

doi:10.35462/flv103.5

Bittorio Lizarraga Euskal Filologian lizentziatua eta irakaslea [Espainia]

Laburpena

Lan honetan Leitzako euskaran ohikoak diren irain-birao sailkapena laburra egin dugu. Lana honako atal hauetan banatu dugu: 1) sarreratxoa: atal honetan tankera honetako adierazpenen ezaugarri orokorrak azaltzen dira; 2) zehaztapen maila handiagoz, ezaugarri linguistikoen azterketa laburra erakusten da, gramatikaren atal guztien berri ematen dela eta, baita atal bakoitzak adierazpen modu hauetan duen eraginaren berri ere, nahiz eraikitzeko, nahiz indartzeko gisa honetako adierazpenak; 3) atal honetan adieran oinarritutako sailkapena egin da, adierazpenen gogortasun maila ere aintzat hartuta. Bi sail nagusi bereizi dira: hartzaile jakinik gabeko biraoak; hartzaile bati berariaz zuzendutako irainak. Lanaren hondarrean, zerrendatxo bat egin dugu gaur egun hizkera honetan erabiltzen ez diren irain-biraoak hartuta. Zerrendatxo delakoa egiteko, oinarri hartu dugu 1963-1964ean eta 1967an J. M. Azpirotzek Euskera aldizkarirako egin lana.

Estatistikak

98

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Erreferentziak

ASTAITZ (1985), "Gazi gezak", Plazaola.

ASTAITZ(1987), "Gazi gezak", Plazaola.

ASTAITZ(1990), "Ateraldiak", Plazaola.

ASTAITZ(1995), "Ateraldiak", Plazaola.

ASTAITZ(2002ª), "Artoak eta garie eta errotak itxik", Plazaola.

ASTAITZ(2002b), "Ateraldiak", Plazaola.

BIXENTE (1986), "Leizako gorabeherak", Plazaola.

FRAXKE (1985), "Burugabeak… zapela beharrik ez", Plazaola.

EL, LA, LO EXMO... (1985), "Bai, aiztintxoan atea dok ikastolako tabernatik", Plazaola.

IÑAUTERIETAKO ANTOLATZAILEAK (1986), Iñauterietako Plazaola.

LEITZAR BAT (2001), "Euskara berriz arazoa, hara!", Plazaola.

LEITZAKO MARMARI EUSKARA TALDEA (2000), "Euskaldune al zaa?...", Plazaola.

PER (2000), "Bertso berriak", Plazaola.

SASILARROSA (1998), "Leitze, Leize eta beste kontu batzuk", Plazaola.

SASIZIZTULARI BAT (1986), "Migel Antonio Sagastibeltza 'Pastain'", Iñauterietako Plazaola.

Beste gainerako bibliografia

AGIRRE, Tx. (1966), Garoa, Arantzazuko Frantziskotar argitaldaria, Oñati.

AGIRRE, Tx. (1995), Kresala, Elkarlanean, Donostia.

AZKUE, R. (1969), Morfologia vasca, 3 liburuki; La Gran Enciclopedia Vasca, Bilbo.

AZKUE, R. (1984) [1969] , Diccionario Vasco-español-francés, Euskaltzaindia, Bilbo.

AZPIROZ, J. M. (1963-1964), "Azkue jaunaren iztegia osatzeko Naparroako Leitzen bilduta ko itz-bilduma", Euskera, VIII-IX, 317-335.

AZPIROZ, J. M.(1967), "Azkue jaunaren iztegia osatzeko Naparroako Leitzen bildutako itz-bilduma", Euskera, XII, 5-24.

EUSKALTZAINDIA (1985), Euskal Gramatika Lehen Urratsak I, Bilbo.

EUSKALTZAINDIA(1990), Euskal Gramatika Lehen Urratsak III, Bilbo.

EUSKALTZAINDIA(1991), Hitz-Elkarketa/ 3, Bilbo.

GÓMEZ, J. R. (2002), "El insulto en la interacción comunicativa", Oralia, vol. 5, 103-132. https://doi.org/10.25115/oralia.v5i1.8442

KINTANA, X. (1980), Hiztegia bi mila, Elkar, Bilbo.

LYONS, J. (1986), Introducción a la gramática teórica, Teide.

MENÉNDEZ PIDAL, R. (1904) [1989], Manual de gramática histórica española, Espasa-Calpe, Madril.

MITXELENA, L. & SARASOLA I. (1987-2005), Diccionario General Vasco / Orotariko Euskal Hiztegia, Euskaltzaindia, Bilbo.

MOLINER, M. (1991), Diccionario de uso del español, 2 liburuki; Gredos, Madril.

MÚGICA, P. (1973), Diccionario castellano-vasco, Mensajero, Bilbo.

ORMAETXEA, N., "ORIXE" (1972), Euskaldunak poema eta olerki guziak; Auñamendi, Donostia.

ORMAETXEA, N.(1987), Arrebarekin Quiton, Ibaizabal.

ORMAETXEA, N.(1989), Santa Kruz apaiza, Erein.

PERURENA, P. (1993), "Leitzako ziztulari atabaleroak", Txistulari aldizkaria, 153.

PERURENA, P.(1996), Leitzako errege-erreginak; Euskaltzaindia-Bilbao-Bizkaia Kutxa, Bilbo.

REAL ACADEMIA ESPAÑOLA (1992), Diccionario de la lengua española; Espasa Calpe, Madril.

SEGURA, S. & ETXEBARRIA, J. M. (1996), Del latín al euskara, Universidad de Deusto, Bilbo.

VILLASANTE, L. (1981), Palabras vascas compuestas y derivadas, Editorial Franciscana, Oñati.