La formación del infinitivo en el euskera (reconstrucción interna)

Laburpena

Lan honetan egileak euskarazko infinitiboaren osagaiak aztertu ditu barneko eraikuntzaren ikuspuntutik. Egilearen arabera, euskal aditz-jokoa garatu da deklinazio nominalaren sistema oinarri harturik. Horrenbestez, deklinazioaren osagaiak aditz bihurtzaileen papera egiten hasi ziren. Espaziozko erlazioak denborazko erlazio bihurtu ziren. Teoria honetatik abiatuta, egileak barne etimologiak proposatu ditu euskal aditz bihurtzaileen atzizkiotarako: -n, -i y -tu (-du). Horrela, -n osagaia identifikatzen da -n atzizki lokatiboarekin (etxea-n “en la casa”, mendia-n “en el monte”, e.a.). Bitartean, -i osagaia identifikatzen da -i adjektiboaren osagaiarekin (berr-i “nuevo”, garr-i “apto”, e.a.), bazter utzi gabe -i datiboaren osagaiarekin duen erlazio etimologikoa (Simon-i “a Simón”, Mikel-i “a Miguel”, e.a.) eta -ei pluralarekin duena (gizon-ei “a los hombres”, mendi-ei “a los montes”, e.a.). Egilearentzat, -tu (-du) aditz atzizkia ez da latinetik etorri, euskarak berezkoa baitu, -tsu, -tzu eta -zu osagaiekin lotura duena, horiek oro -tu (-du) atzizkiaren aldaera palatalizatuak baitira.