Euskarazko bideojokoen azterketa deskribatzailea lokalizazioaren ikuspuntutik [Estudio descriptivo de los videojuegos en euskera desde la localización]

Palabras clave: videojuegos, localización, euskera, catálogo, encuesta

Resumen

Aunque cada vez existen más videojuegos en euskera, la investigación académica al respecto todavía es escasa. Para comenzar a suplir esta falta, hemos reflexionado sobre las traducciones y localizaciones al euskera en la presente investigación bifásica. Primero, hemos creado un catálogo basado en la lista de videojuegos en euskera de Game Erauntsia Elkartea. Después hemos difundido una encuesta entre los desarrolladores para obtener datos sobre el proceso de traducción. Los resultados muestran que podemos distinguir cuatro tipos de localización, y que las traducciones realizadas por aficionados y miembros del equipo de desarrollo predominan en la industria de los videojuegos en euskera.

Estadísticas

173
La descarga de datos todavía no está disponible.

Biografía del autor/a

Itziar Zorrakin-Goikoetxea, LinguaVox

Itziar Zorrakin-Goikoetxea holds a Bachelor’s degree in Translation and Interpreting, a Master’s degree in Translation and New Technologies and a Ph. D. in which she studied video game localisation into Spanish to verify if decisions made during the localisation process affect the product and the reception (which they do). Her research interests include the collaboration with the gaming industry, Basque as a minority language, Spanish varieties, transcreation and any video game related topic. She has also worked full-time as a translation project manager for more than eight years, during which she has managed translation, interpreting, subtitling, and postediting projects into multiple languages, as well as translated about a variety of topics.

Maitane Junguitu Dronda, Investigadora independiente

Doctor Maitane Junguitu Dronda worked as a professor in the department of Art History and Music and as a researcher in the Audiovisual Communication and Advertisement department at the University of the Basque Country (UPV/EHU). Her research subject is the historical development of commercial animated cinema from the Basque Country. Her Ph. D dissertation focuses on the features by Juanba Berasategi, including a narrative, formal, esthetic and thematic approach to the films. She also researches about Basque videogames, focusing on content analysis and the reality of Basque language within interactive media. She is a member of the Society of Animation Studies.

Referencias

Alaminos, A. & Castejón, J. L. (2006). Elaboración, análisis e interpretación de encuestas, cuestionarios y escalas de opinión. Marfil.

Asociación Española de Videojuegos [AEVI]. (2022). La industria del videojuego en España en 2021. Anuario 2021. AEVI. http://www.aevi.org.es/web/wp-content/uploads/2022/04/AEVI_Anuario_2021_FINAL.pdf

Beens, P. (2016). The dangers of crowdsourcing translations. Vertaalt.nu. https://www.vertaalt.nu/blog/dangers-crowdsourcing-translations/

Bernal-Merino, M. (2015). Translation and localisation in video games: making entertainment software global. Routledge.

Desarrollo Español de Videojuegos [DEV]. (2021). Libro blanco del desarrollo español de videojuegos 2020. DEV. https://www.dev.org.es/images/stories/docs/libro%20blanco%20del%20desarrollo%20espanol%20de%20videojuegos%202020.pdf

Desarrollo Español de Videojuegos [DEV]. (2022). Libro blanco del desarrollo español de videojuegos 2021. DEV. https://dev.org.es/images/stories/docs/libro%20blanco%20del%20desarrollo%20espanol%20de%20videojuegos%202021.pdf

Díaz-Cintas, J. & Muñoz, P. (2006). Fansubs: audiovisual translation in an amateur environment. The Journal of Specialised Translation, 6, 37-52.

DigiPen Europe-Bilbao. (2022). Student games. DigiPen. Institute of technology Europe-Bilbao. https://www.digipen.es/showcase/student-games

Fernández-Costales, A. (2017). On the sociolinguistics of video games localisation: localising games into minority languages in Spain. The Journal of Internationalization and Localization, 4(2), 120-140. https://doi.org/10.1075/jial.00001.fer

Game Erauntsia. (2022). Euskarazko bideojokoak. Game Erauntsia. https://gamerauntsia.eus/jokoak/euskarazko-bideojokoak/

Gile, D. (1998). Observational studies and experimental studies in the investigation of conference interpreting. Target, 10(1), 69-93. https://doi.org/10.1075/target.10.1.04gil

Gómez-Escalonilla, G. (2002). La programación televisiva en España. Estudio de las parrillas de programación televisiva española desde 1956 a 1996 [Doktore-tesia, Madrilgo Unibertsitate Konplutensea]. Miguel de Cervantes Biblioteka Birtuala. https://www.cervantesvirtual.com/obra/la-programacion-televisiva-en-espana-estudio-de-las-parrillas-de-programacion-televisiva-espanola-desde-1956-a-1996--0/

Gutiérrez-Lanza, C. (2005). La labor del equipo TRACE: metodología descriptiva de la censura en traducción. In R. Merino-Álvarez, E. Pajares & J. M. Santamaría (arg.), Trasvases culturales: literatura, cine, traducción 4 (55.-64. or.). UPV/EHU.

Hechavarría, S. (2012). Diferencias entre cuestionario y encuesta. Universidad Virtual de Salud. Cátedra de la Facultad de Ciencias Médicas «Manuel Fajardo». http://uvsfajardo.sld.cu/diferencia-entre-cuestionario-y-encuesta

Junguitu, M. (2020). Videojocs i eusquera: la realitat gamer basca i el projecte col·laboratiu Game Erauntsia Elkartea. Terminàlia, 21, 47-52. https://doi.org/10.2436/20.2503.01.148

Klimov, S. (2017). 2 years of Gremlins, Inc.: languages & regions data. Reddit. https://www.reddit.com/r/gamedev/comments/7azx12/2_years_of_gremlins_inc_languages_regions_data/

Kulturaren Euskal Behatokia & Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika Saila. (2019). Euskal Herriko parte-hartze kulturalari buruzko inkesta. Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia.

Mangiron, C. (2016). L’ús del català en l’àmbit dels videojocs. Treballs de Sociolingüística Catalana, 26, 13-26. https://doi.org/10.2436/20.2504.01.106

Manterola, E. (2013). Escribir y (auto)traducir en un sistema literario diglósico: la obra de Bernardo Atxaga. In C. Lagarde & H. Tanqueiro (arg.), L’Autotraduction, aux frontières de la langue et de la culture (61.-67. or.). Lambert-Lucas.

Manterola, E. (2015). La autotraducción en el contexto vasco: entre distancia interlingüistica y la constitución de un campo literario nacional transfronterizo. Glottopol, 25, 71-87.

Manterola, E. (2018). Marcados por la diglosia. La actividad autotraductora en la literatura vasca actual. In E. Gallén & J. F. Ruiz (arg.), Bilingüisme, autotraducció i literatura catalana (39.-69. or.). Punctum.

Manterola, E. (2019). Evolución del cine en euskera y su traducción. In M. Pérez & I. de Higes (arg.), Multilingüismo y representación de las identidades en textos audiovisuales / Multilingualism and representation of identities / 26 Fontes Linguae Vasconum (FLV), 135, urtarrila-ekaina, 2023, 231-275 257 Euskarazko bideojokoen azterketa deskribatzailea lokalizazioaren ikuspuntutik in audiovisual texts [ale berezia]. MonTI, 4, 113-144. http://dx.doi.org/10.6035/MonTI.2019.ne4.4

Medialab Tabakalera. (2022). Minimap jolasean. https://minimap.tabakalera.eus/eu

Merino-Álvarez, R. (2017). Traducción y censura: investigaciones sobre la cultura traducida inglés-español (1938-1985). Represura: Revista de Historia Contemporánea Española en torno a la Represión y la Censura Aplicadas al Libro, 2, 139-163.

Muñoz, P. (2009). Video game localisation for fans by fans. The Journal of Internationalization and Localization, 1, 168-185. https://doi.org/10.1075/jial.1.07mun

O’Hagan, M. (2009). Evolution of user-generated translation: fansubs, translation hacking and crowdsourcing. The Journal of Internationalization and Localization, 1(1), 94-121. https://doi.org/10.1075/jial.1.04hag

O’Hagan, M. & Mangiron, C. (2013). Game localisation: translating for the global digital entertainment industry. John Benjamins Publishing.

Ordorika, T. (2021a). Bideo-jokoak eta kontserbazioa: erronkak eta geroa. In M. Junguitu (arg.), Jokoteknia. Euskal bideo-jokozale eta garatzaileen biltzarra. Jardunaldien aktak 2018-2019-2020 (63.-67. or.). Azkue Fundazioa & Game Erauntsia Elkartea.

Ordorika, T. (2021b). Homebrew garapenaren oinarrizko kontzeptuak. In M. Junguitu (arg.), Jokoteknia. Euskal bideo-jokozale eta garatzaileen biltzarra. Jardunaldien aktak 2018-2019-2020 (19.-31. or.). Azkue Fundazioa & Game Erauntsia Elkartea.

Oromen. (2021). ¿He traducido un videojuego A EUSKERA? - Everhood [bideoa]. YouTube. https://youtu.be/ZDNc3OByn4Y

Santamaria, L. (2022). Katalana eta bideo-jokoak. Itzulpena, ekoizpena eta praktika. In M. Junguitu (arg.), Jokoteknia: Jardunaldien aktak 2018-2019-2020 (153.-163. or.). Azkue Fundazioa & Game Erauntsia Elkartea.

Toury, G. (1995). Descriptive translation studies and beyond. John Benjamins.

Vivanco, M. (2005). Muestreo estadístico. Diseño y aplicaciones. Txileko Unibertsitateko Argitalpen Zerbitzua.

Wijman, T. (2021). The games market and beyond in 2021: the year in numbers. Newzoo. https://newzoo.com/insights/articles/the-games-market-in-2021-the-year-in-numbers-esports-cloud-gaming/#:~:text=The%20games%20market%20in%202021,%2B1.4%25%20over%20last%202020

Zorrakin-Goikoetxea, I. (2021). Bideo-jokoen lokalizazioaren ikerketa deskribatzailea: garatzaileetatik jokalarietara. In O. Arbelaitz, A. Latatu, M. J. Omaetxebarria & B. Urgell (arg.), IV. Ikergazte. Nazioarteko ikerketa euskaraz. Kongresuko artikulu bilduma. Giza Zientziak eta Artea (11.-18. or.). UEU. https://dx.doi.org/10.26876/ikergazte.2021.01

Zorrakin-Goikoetxea, I. (2022). Estudio descriptivo de la localización de videojuegos al español: relación entre el proceso, el producto y la recepción [Doktore-tesia, UPV/EHU]. ADDI. https://addi.ehu.es/handle/10810/58559

Publicado
2023-06-30
Cómo citar
Zorrakin-Goikoetxea, I., & Junguitu Dronda, M. (2023). Euskarazko bideojokoen azterketa deskribatzailea lokalizazioaren ikuspuntutik [Estudio descriptivo de los videojuegos en euskera desde la localización]. Fontes Linguae Vasconum, (135), 231-275. https://doi.org/10.35462/flv135.10