Arakilgo euskara: kokagunearen auzia eta datuen fidagarritasuna

Iñaki Camino Lertxundi

doi:10.35462/flv99.2

Iñaki Camino Lertxundi Euskal Herriko Unibertsitatea [Spain]

Abstract

In this study, different features of the Basque language spoken in the Valley of Araquil (Navarra) are analysed and observations are made regarding the reliability of certain data obtained from linguistic surveys. Recent publications defend the argument that the language spoken in Irañeta and Araquil is absolutely located within the dialectical variety of the central Barranca (Erdozia 2004 and 2005), but in our opinion, this analysis ignores the close relationship which the Basque spoken in Irañeta and Araquil have with central Navarran speech and even characteristics which spread as far as the east of Navarra. Numerous, systematic, linguistic features, with many innovations among them, which appear in a large central area and in the east of Navarra can also be observed in the Basque of Araquil and Irañeta while not being shared by the speech of the central Barranca. In the last part of the article, we explain the difficulty involved in lending credibility to certain linguistic forms collected in surveys performed in the Valley of Araquil.

##about.statistics##

42

Download data is not yet available.

References

ALTUNA OTEGI, F., 1995, "Acto contriciocoa eriotzaco orduracò: Garcia de Albeniz araiarraren araberazko eskuizkribua (1778)", ASJU 29/1, 83-132.

ARAKAMA, J. M., 1994, "Uharte-Arakilgo dotrina", ASJU 28/2, 569-613.

ARANZADI ZIENTZIA ELKARTEA, 1984-1990, Euskalerriko Atlas Etnolinguistikoa (EAEL), bi liburuki, Donostia.

ARTOLA, K., 1992, "Hegoaldeko goi-nafarreraren azentua dela-ta (hurbiltze saiakera)", FLV 60, 187-227.

BLOOMFIELD, L., 1933, Language, Holt, New York.

BRASSEUR, P., 1985, "Les frontières dialectales de la Normandie", in Actes XVI congrés internacional de lingüística & filologia romàniques, Palma de Mallorca, 7-12 d'abril de 1980, tom II, secció I, Moll, Palma de Mallorca, 573-590.

BRITAIN, D., 2004, "Space and spatial diffusion", in J. K. Chambers, P. Trudgill & N. Schilling-Estes (arg.), The handbook of language variation and change, Blackwell, Malden - Oxford - Carlton, 603-637. https://doi.org/10.1111/b.9781405116923.2003.00033.x

CAMINO, I., 1999-2001, "Goñerriko hizkera", ASJU 33/1, 34/1, 35/2.

CAMINO, I., 2003, "Hego-nafarreraren egituraz", FLV 94, 427-468.

CAMINO, I., 2004a, Hego-nafarrera, Nafarroako Gobernua, Iruñea.

CAMINO, I., 2004b, "Irizpide metodologikoak egungo Euskal Dialektologian", Euskera 49/1, 67-102.

CAMPS, Ch., 1986, "Limites linguistiques d'apres l'atlas linguistique et ethnographique du Languedoc occidental", in Variation linguistique dans l'espace. Dialectologie et onomastique. Actes du XVIIème Congrès International de Linguistique et Philologie Romanes (Aix-en Provence, 29 août - 3 septembre 1983), vol. 6, Université de Provence, 117-135.

ERDOZIA, J. L., 2001, Sakana erdialdeko euskara, Nafarroako Gobernua, Iruñea.

ERDOZIA, J. L., 2004a, "Irañetako euskara", FLV 97, 487-517.

ERDOZIA, J. L., 2004b, Sakanako hiztegi dialektologikoa, Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia, Iruñea & Bilbo.

ERDOZIA, J. L., 2005, "Sakanerak", FLV 98, 59-77.

ETXAIDE, 1989, El euskera en Navarra: encuestas lingüísticas (1965-1967), Eusko Ikaskuntza, Donostia.

EUSKALTZAINDIA, 1922-25, Erizkizundi Irukoitza, A. M. Etxaide (arg.), Euskaltzaindia, Bilbo.

FERNÁNDEZ REI, F., 1985, "Áreas lingüísticas do galego actual", in Actes XVI congrés internacional de lingüística & filologia romàniques, Palma de Mallorca, 7-12 d'abril de 1980, tom II, secció I, Moll, Palma de Mallorca, 485-498.

FERNÁNDEZ REI, F., 1991 [1990], Dialectoloxía da lingua galega, Xerais, Vigo.

FLORISTÁN SAMANES, A., 1982, Urbasa y Andía, solar de los navarros, Diario de Navarra, Iruñea.

GAMINDE, I., 1985, Aditza ipar goi nafarreraz (hiru liburuki), UEU, Iruñea.

GARCÍA ARIAS, X. Ll., 1997, "El continuum llingüísticu ente'l gallegu y l'asturianu", Lletres asturianes 62, 43-50.

GUTIÉRREZ TUÑÓN, M., 1985, "La frontera entre el leonés y el gallego en el Bierzo (León)", Actes del XVI Congrés Internacional de Lingüística i Filologia Romaniques (Palma de Mallorca, 1980), II, Moll, Palma de Mallorca, 517-521.

HUARTE, J. V., 2003, Estudio del léxico de la casa en los dialectos vascos de Navarra, Nafarroako Gobernua, Iruñea.

IRIZAR, P., 1992a, Morfología del verbo auxiliar alto navarro septentrional, Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia, Iruñea & Bilbo.

IRIZAR, P., 1992b, Morfología del verbo auxiliar alto navarro meridional, Nafarroako Gobernua & Euskaltzaindia, Iruñea & Bilbo.

IVIC', P., 1962, "On the structure of dialect differentiation", Word 18, 33-53. https://doi.org/10.1080/00437956.1962.11659764

KARASATORRE, R., ERDOZIA, J. L. & ULAIAR, E., 1991, Etxarri-Aranatzko euskara eta Arañaz elkarteko hiztegia, Alttaffailla, Tafalla.

MELIS, L., VERLINDE, S. & DERYNCK, P., 1989, "La notion de dialecte supralocal: essai de définition dialectométrique", Orbis 33, 70-132.

MITXELENA, K., 1977, Fonética Histórica Vasca, Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia.

RECASENS I VIVES, D., 1985, "Contribució a l'estudi de las àreas dialectales de transició", Actes del XVI Congrés Internacional de Lingüística i Filologia Romaniques (Palma de Mallorca, 1980), II, Moll, Palma de Mallorca, 539-555.

SALABERRI ZARATIEGI, P., 1998, "Arabako nafar hizkeren inguruan", in I. Camino (arg.), Nafarroako hizkerak, UEU, Bilbo, 49-87.

SATRUSTEGI, J. M., 1987, Euskal testu zaharrak (I), Euskaltzaindia, Iruñea.

SATRUSTEGI, J. M., 1998, "Arruazuko gabon-kanta zaharra", FLV 79, 515-519.

SATRUSTEGI, J. M., 1999, "Arakil aldeko euskara", FLV 81, 343-360.

SAURA, J. A., 2001, "La transición lingüística en el Pirineo Central (II)", Revue de Linguistique Romane 65, 321-340.

ULAYAR, E., 1983, "Lakuntzako herriak eta Euskaltzaindiak Blas Alegria idazleari, egiten dioten mendeurreneko goratzarrea", Euskera 28/2, 315-334.

ULAYAR, E., 1987, "Juan Miguel Gastesiren bi "mayatzeco Illabetia: Mariaren Illabetia" (Marie Santisimeren Devocioa) 1850-1854", FLV 49, 53-63.

ZELAIETA, E., 2005, "Erdialdearen eta nafarreraren arteko trantsizioa", EHUko tesi argitaragabearen atala, Gasteiz.

ZUAZO, 1994, "Burundako hizkera", in R. Gómez & J. A. Lakarra (arg.), Euskal Dialektologiako Kongresua (Donostia, 1991ko irailak 2-6), Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia, 297-364.

ZUAZO, 1998, "Euskalkiak, gaur", FLV 78, 191-233.

ZUAZO, 2003, Euskalkiak, herriaren lekukoak, Elkar, Donostia.