Dardarkari bakunen alofonoez testu irakurrietan
Laburpena
Lan honetan mendebaldeko gazteek irakurtzen dituzten testuetan agertzen diren dardarkari bakunek zer motatako alofonoak dituzten aztertzen da. Alofonoen deskripzioa egiteaz gain, euren bereizketarako iraupenaren nahiz energiaren indize akustikoen azterketa egiten da. Datuak jaso eta corpusa osatzeko hamabost informatzaile erabili dira, guztiak gazteak eta neskak, eta testu labur bat irakurtzeko eskatu zaie, behin testu irakurriak grabatuta, «Praat» programaren bidez datuak etiketatu eta aztertu dira. Alofonoen deskripzioa egiteko bi ezaugarri nagusi hartu dira kontuan: mihiak albeoloetan ukitu duen ala ez eta zarata agertu den ala ez. Ondorio gisa esan beharra dago bost alofono bereizi direla eta iraupena zein energia ezaugarri akustikoak garrantzitsuak direla alofono horien bereizketan.
Estatistikak
Erreferentziak
Aranbarri, F., 1996, Ermua eta Eitzako euskara, Ermua, Ermuko Udala.
Arretxe, J., 1994, Basauriko euskara, Basauri, Basauriko Udala.
Barrutia, E., 1996, Bermeo eta Mundakako arrantzaleen hiztegia, Iruñea, UEU.
Bilbao, B., 2002, Bermeoko euskera kresaltsua. Aditza eta fonetika, Bermeo, Bermeoko Udala.
Blecua, B., 2001, Las vibrantes del español: manifestaciones acústicas y procesos fonéticos, doktorego tesia, Bartzelona, Universidad Autónoma.
Boersma, P.; Weenink, D., 2016, Praat: doing phonetics by computer, Version 5.1. (Computer program), <http://www.praat.org>.
Bradley, T. G.; Willis, E. W., 2011, «Rhotic variation and contrast in Veracruz Mexican Spanish», Estudios de Fonética Experimental, XXI, pp. 43-74.
Errazti, A., 1994, Iurreta elizateko euskara eta toponimia, Iurreta, Iurretako Udala.
Etxebarria, J. M., 1991, Zeberio haraneko euskararen azterketa etno-linguistikoa, Euba, Ibaizabal.
Fernández Planas, A. M., 2013, «Fonética acústica y experimental. Las vocales. Las glides y las consonantes sonantes en la cadena hablada» in M.ª A. Penas (red.), Panorama de la fonética española actual, Madrid, Arco Libros, pp. 291-320.
Gaminde, I., 1992, Urduliz eta Gatikako Herri hizkeren azterketa linguistikoa, doktorego tesia, Deustu, Deustuko Unibertsitatea.
Gaminde, I., 2001a, Meñaka berbarik berba, Meñaka, Meñakako Udala.
Gaminde, I., 2001b, Mungia berbarik berba, Mungia, Mungiako Udala.
Gaminde, I., 2004, Berango berbarik berba, Berango, Berangoko Udala.
Gaminde, I., 2005, Lezama berbarik berba, Lezama, Zorrizketan eta Lezamako Udala.
Gaminde, I., 2006, «Dardakarien ezaugarri akustikoez», Euskalingua, 8, 75-82.
Gaminde, I., 2007, Bizkaian zehar. Euskararen ikuspegi orokorra, Bilbao, Mendebalde Kultura Alkartea.
Gaminde, I. et al., 2004, «Bakioko euskararen soinu egituraz», Euskalingua, 5, 124-154.
Gaminde, I. et. al., 2005, Derioztarren Euskara, Derio, Derioko Udala.
Gaminde, I.; Goikoetxea, U., 2005, Irakurketa ebaluatzeko irizpideak Bizkaian, Bilbao, Mendebalde Kultura Alkartea.
Gaminde, I., Legarra, H.; Romero, A., 2012, Gramatika eta hizkuntza bariazioa Bermeon, Bermeo, Bermeoko Udala eta Campos Hegaluzea.
Gilisasti, I., 2003, Urduliz aldeko berba lapikokoa. Léxico del euskera de Uribe Kosta, Bilbao, Euskara Mankomunitatea.
Hualde, J. I., 2003, «Segmental Phonology», in J. I. Hualde; J. Ortiz de Urbina, (eds.), A Grammar of Basque, Berlin, Mouton de Gruyter, pp. 15-33. https://doi.org/10.1515/9783110895285.15
Hualde, J. I.; Bilbao, X., 1992, «A Phonological Study of the Basque Dialect of Getxo», Anuario del Seminario de Filología Vasca Julio Urquijo, 26, pp. 1-117.
Hualde, J. I. & Ortiz de Urbina, J., 2003, A Grammar of Basque, Berlin, Mouton de Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783110895285
Legarra, H., 2011, «Muxikako euskararen azterketa linguistikoa», doktorego tesia, Deustu, Deustuko Unibertsitatea.
Massone, M. I., 1988, «Estudio acústico y perceptivo de las consonantes nasales y líquidas del español», Estudios de Fonética Experimental, 3, pp. 13-34.
Merino Villar, J. A., 2010, «El contacto lingüístico entre el castellano y el euskera: efectos del euskera en la vibrante del español hablado en Vizcaya», LL Journal, 10, pp. 1-23, <http://ojs.gc.cuny.edu/index.php/lljournal/article/view/568/739>.
Mugarza, P., 2006, Mallabiko euskara, Bilbao, Mallabiko Udala, Bizkaiko Foru Aldundia eta Eusko Jaurlaritza.
Navarro, T., 1980, Manual de pronunciación española, Madril, R. F. E.
Oñederra, M. L., 2004, Fonetika fonologia hitzez hitz, Bilbao, Euskal Herriko Unibertsitatea.
Ortiz de Pinedo, N., 2012, «Las vibrantes del español en habla espontánea», Phonica, 8, pp. 44-67.
Penas, M.ª A., 2013, Panorama de la fonética española actual, Madril, Arco/Libros S. L.
Quilis, A., 1993, Tratado de fonología y fonética españolas, Madril, Gredos.
Salazar, B., 2001, Ugaoko euskara, Bilbao, Ediciones Beta.
Txillardegi, 1980, Euskal fonologia, Donostia, Ediciones Vascas.
Uriarte, J. A., 1995, Fruizko hizkera: azterketa linguistikoa, doktorego tesia, Deustu, Deustuko Unibertsitatea.
Egile-eskubideak 2016 Iñaki Gaminde Terraza, Asier Romero Andonegi, Naia Eguskiza, Aintzane Etxebarria Lejarreta
Esta obra está bajo licencia internacional Creative Commons Reconocimiento-NoComercial 4.0.
