Oltzako aldaeraren inguruan (1 – Arakilgo azpialdaera)

Koldo Artola

doi:10.35462/flv132.6

Koldo Artola Etnografia Saila-Aranzadi Zientzia Elkartea [Espainia] https://orcid.org/0000-0001-5139-3658

Gako-hitzak: hego-nafarrera, Oltzako aldaera (Arakilgo azpi-aldaera), euskal dialektologia

Laburpena

Bonaparte printzeak, euskalkien sailkapena egin zuenean, Arakilgo azpi-aldaera (Murginduetako hizkera salbuetsirik) Oltza izenekoaren barruan kokatu zuen, jarraiko ibarretako hizkerekin batera: Oltza –jakina–, Goñibar, Itzako Zendea, Olloibar, Etxauri, Antsoain, Girgillao, Artazu eta Gesalazko zati bat, Jaitz udalerria barne. Oltzako aldaera honi (Zizurko eta Gulibarkoek osatua) ultra-pamplonés deitu zion Bonapartek eta hegoaldeko goi-nafarrera deitu zuen euskalkiaren barruan kokatu. Arakil ibarreko Ihabar herriaz dugun informazioa, halere, bereizi egin dugu eta hurrengo saio baterako utzi.

Estatistikak

78

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Erreferentziak

Aranzadi Zientzia Elkartea - Etnologia Mintegia. (1983-1990). Euskalerriko atlas etnolinguistikoa (EAEL, I eta II). Aranzadi Zientzia Elkartea.

Artola, K. (2014). Ziorditik Uztarrozeraino, Nafarroan, euskararen hegoaldeko mugetan barrena, 1983an (Munibe 34. gehigarria). Aranzadi Zientzia Elkartea.

Bonaparte, L. L. (1863). Carte des sept provinces basques montrant la délimitation actuelle de l’euscara et sa division en dialectes, sous-dialectes et variétés. Stanford's.

Camino, I. (1999). Goñerriko hizkera (II). ASJU, 34(1), 137-193.

Camino, I. (2005). Arakilgo euskara: kokagunearen auzia eta datuen fidagarritasuna. FLV, 99, 265-286.

Idoy, M. M. (1980). Estudio etnográfico de Izurdiaga. CEEN, 35-36, 301-380.

Irigaray, J. (1982). Estado actual de la onomástica botánica popular en Navarra (XVI). Valles de Goñi y Ollo. FLV, 39, 273-296.

Jimeno Jurio, J. M. (zuz.). (1993). Nafarroako toponimia eta mapagintza (Arakil-Irurtzun-Iza). Nafarroako Gobernua.

Pagola, R. M., Alkiza, E., Beola, A., Iribar, I. & Iribar, J. J. (1996). Bonaparte ondareko eskuizkribuak - Hegoaldeko goi-nafarrera. Deustuko Unibertsitatea (Deiker), Euskal Ikaskuntzen Institutua.

Pérez Ollo, F. (2003). Lugares, ermitas y personajes. Fundación Diario de Navarra.

Salaberri Zaratiegi, P. & Urrizola Hualde, R. (2008). Hiriberri Arakilgo predikuak. FLV, 108, 263-290.

Satrustegi, J. M. (1981). Arakil aldeko euskara. FLV, 81, 343-358.

Satrustegi, J. M. (1987). Euskal testu zaharrak. Euskaltzaindia.

Yrizar, P. de (1992). Morfología del verbo auxiliar alto navarro meridional. Euskaltzaindia.