Últimos restos del Aoristo Perifrástico en el euskera de Bilbao [Bilboko euskararen Aoristo Perifrastikoaren azken hondakinak]
Laburpena
Artikulu honetan, Bilboko euskarak mantendu duen arkaismo interesgarri baten berri ematen dut. Delako arkaismoa Aoristo Perifrastikoa da, zeina euskara arkaikoan lehenaldi perfektiboa adierazteko erabiltzen baitzen. Zehazkiago, Bilboko euskarak mantendu duen arkaismoa (neurri batean berrikuntza ere badena) egin laguntzaile iragankorra indikatiboko lehenaldirako erabiltzean datza. Dena den, laguntzaile hau lehenaldiko forma batzuetan bakarrik mantendu da (batez ere, hirugarren pertsonetan), eta gainera –hiztun batzuentzat behintzat– aukera bat bezala. ren pertsonetan), eta gainera –hiztun batzuentzat behintzat– aukera bat bezala. Hau da, edun laguntzaile estatiboko forma perifrastikoak erabiltzeaz gain, adibidez esan neuen ‘esan nuen’, Bilboko euskaran egin laguntzaile dinamikoari dagozkion forma batzuk ere erabil daitezke; e.g., esan egien (edo, zehatzago, esan gixen) ‘esan zuen’.
Estatistikak
Erreferentziak
ALDAI, Gontzal, 1994, “Euskararen aditz sistema zaharraz: aspektu oposaketatik modu oposaketara”, Enseiukarrean, 10, 67-82.
ALDAI, Gontzal, 1998, “A propósito del Aoristo vasco”, Fontes Linguae Vasconum, 30, 377-386.
ALDAI, Gontzal, 2002, The grammaticalization of present and past in Basque. Doctoral dissertation. Dept. of Linguistics, University of Southern California.
AZKUE, Resurrección María, 1923-25, Morfología Vasca. Reimpreso en tres tomos por Editorial la Gran Enciclopedia Vasca, Bilbao, 1969.
GAMINDE, Iñaki, 1984, Aditza bizkaieraz. I. tomoa, Iruñea, Udako Euskal Unibertsitatea.
GAMINDE, Iñaki, 1988, Bilboko euskara: Bilbo berbaz berba, Bilbao, Bilbo Berreuskalduntzerako Koordinakundea.
GAMINDE, Iñaki, 1994, Bilboko Larraskituko euskaraz: Lexikoa eta testuak, Bilbao, Bilboko Udala.
HUALDE, José Ignacio & Jon Ortiz de Urbina (eds.), 2003, A grammar of Basque, Berlin / New York, Mouton de Gruyter. https://doi.org/10.1515/9783110895285
LAKARRA, Joseba A., 1996, Refranes y Sentencias (1596): ikerketak eta edizioa, Bilbao, Euskaltzaindia.
LARRAMENDI, Manuel, 1745, Diccionario Trilingüe del castellano, bascuence y latín. Tomo Primero, San Sebastián, Bartolomé Riesgo y Montero.
MICHELENA, Luis, 1964a, Textos Arcaicos Vascos (TAV). Reimpreso en facsímil en Anejos de ASJU, XI, Diputación Foral de Guipúzcoa – Universidad del País Vasco, San Sebastián, 1990.
MICHELENA, Luis, 1964b, Sobre el pasado de la lengua vasca. Reimpreso en Sobre Historia de la Lengua Vasca, Anejos de ASJU, X, Diputación Foral de Guipúzcoa, San Sebastián, 1988, 1-73.
MICHELENA, Luis, 1981, “Lengua común y dialectos vascos”. Reimpreso en Palabras y Textos, Universidad del País Vasco, Vitoria-Gasteiz, 1987, 35-55.
SARASOLA, Ibon, 1983, “Diálogos de Micoleta”, in Contribución al estudio y edición de textos antiguos vascos. Reimpreso junto con TAV en Suplementos de ASJU, XI, Diputación Foral de Guipúzcoa – Universidad del País Vasco, San Sebastián, 1990, 321-346.
TRASK, R. L., 1997, The history of Basque, London / New York, Routledge.
ZAVALA, Juan Mateo, 1848, El verbo regular vascongado del dialecto vizcaíno, San Sebastián, Ignacio Ramón Baroja.
ZELAIETA, Angel, 1995, Rafael Mikoletaren era llaburra, Bilbao, AEK. (También en: Eusko Ikaskuntza / Sociedad de Estudios Vascos, Cuadernos de Sección: Hizkuntza eta Literatura, 7, 133-214).
Egile-eskubideak 2008 Gontzal Aldai
Esta obra está bajo licencia internacional Creative Commons Reconocimiento-NoComercial 4.0.
