Hegoaldeko Goinafarrera  zaharra: aditz  laguntzaileekiko  ezaugarri zenbait

Gontzal  Aldai

doi:10.35462/flv81.4

Gontzal Aldai University of Southern California [Espainia]

Laburpena

Artikuluak jarraipen historikoa egin nahi die hegoaldeko nafarrera garaiaren ezaugarri batzuei. Antzinako garia (XVI.-XVII. mendeak) eta, nolabait esateko, garai klasikoa (Joaquín Lizarraga, Elkanokoa; XVIII.-XIX. mendeak) konparatzen dira. Ikerketa laguntzailetara mugatzen bada ere, ateratako konklusiak adierazgarriak izan daitezke oso: hegoaldeko nafarrera garaiaren ezaugarri bereizle gehienak duela gutxiko berrikuntzak direla, alegia, XVII. eta XIX. mende bitartekoak, hain zuzen. Ez dago, hala ere, jakiterik noizkoak ote diren beste ezaugarri batzuk: esate baterako, lehenaldiko formetan –n ez izatea, edota zekio(n) bezalako laguntzaileak erabiltzea, zitzaion erabili beharrean. Antzinakotasun frogatua duten ezaugarrien artean (gutxienez XVI. mendekoak baino lehenagokoak direnak), *erazan laguntzailearen erabilera subjuntiboko NOR-NORI-NORK formetan da aipatzekoa.

Estatistikak

43

##plugins.generic.usageStats.noStats##

Erreferentziak

- ALDAI, G. (1998). "A propósito del Aoristo vasco". Fontes Linguae Vasconum 30, 377-386.

- ALDAI, G. (argitaratzeko). "Historia y prehistoria del sistema verbal vasco".

- AZKUE, R.M. (1923-25). Morfología Vasca. Berrinprimatua: Editorial La Gran Enciclopedia Vasca, Bilbao, 1969. 2 tomos.

- Euskaltzaindia (1987). Euskal Gramatika: Lehen Urratsak II. Euskaltzaindia, Bilbao.

- GÓMEZ, R. & SAINZ, K. (1995). "On the origin of the finite forms of the Basque verb". In Hualde, Lakarra & Trask (eds), Towards a history of the Basque language. John Benjamins, Amsterdam. 235-274. https://doi.org/10.1075/cilt.131.10gom

- KEREXETA, M.J. (1991). "Notas sobre las poesías premiadas en Pamplona en 1609 y 1610". In Lakarra (ed), Memoriae Mitxelena Magistri Sacrum. Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia. 161-183.

- LAFON, R. (1943). Le système du verbe Basque au XVI siècle. Berrinprimatua: Elkar, 1980.

- LAKARRA, J.A. (1986). "Bizkaiera Zaharra gainerako euskalkien artean". Anuario del Seminario "Julio de Urquijo" 20, 639-681.

- LAKARRA, J.A. (1983). "Acto para la Nochebuena: Texto y traducción". In Knörr et al., Gabonetako Ikuskizuna. Acto para la Nochebuena. Arabako Foru Aldundia, Gasteiz. 75-126.

- MITXELENA, L. (1954). "Nota sobre algunos pasajes de los Refranes y Sentencias de 1596". Berrinprimitua in Sobre Historia de la Lengua Vasca. 2 tomo. Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia, 1988. 792-798.

- MITXELENA, L. (1964). Textos Arcaicos Vascos. Berrinprimatua: Gipuzkoako Foru Aldundia-Euskal Herriko Unibertsitatea, Donostia, 1990.

- MITXELENA, L. (1970). "Nombre y verbo en la etimología vasca". Berrinprimatua in Palabras y Textos. Euskal Herriko Unibertsitatea, 1987. 283-309.

- MITXELENA, L. (1977). Fonética Histórica Vasca. 2. edizioa. Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia.

- MITXELENA, L. (1981). "Lengua común y dialectos vascos". Berrinprimatua in Palabras y Textos. Euskal Herriko Unibertsitatea, 1987. 35-55.

- ONDARRA, F. (1981). "Primer sermón en vascuence navarro (1729)". Fontes Linguae Vasconum 13, 147-173.

- PAGOLA, R.M. (1994). "Elizalderen dotrina". Enseiukarrean 10, 17-63.

- PAGOLA, R.M. (1995). "Beriainen dotrina". Enseiukarrean 11, 15-69.

- SARASOLA, I. (1983). Contribución al estudio y edición de textos antiguos vascos. Berrinprimatua: Gipuzkoako Foru Aldundia-Euskal Herriko Unibertsitatea, Donostia, 1990.

- SATRUSTEGI, J.M. (1990). "Texto vasco del Padrenuestro en versión del s. XVI". Fontes Linguae Vasconum 22 (55), 37-48.